συνέντευξη στη Mαρία Λυσάνδρου,
αρχισυντάκτρια, περιοδικό Hellenic NEXUS (τ. 50, Mάρτιος 2011)
Βασικός μοχλός προσέγγισης του μέσου πολίτη στο κίνημα είναι η διακηρυγμένη άρνηση κάθε κομματικής διασύνδεσης. Αν το κίνημα χάσει αυτό το πράγμα, θα καταρρεύσει. Είναι αυτό που λέει ο κόσμος σε όλες τις συνελεύσεις: «Δεν θέλουμε καπέλα, έχουμε κουραστεί και έχουμε βαρεθεί τα κόμματα!»
O πρόεδρος του Stop Cartel και μέλος του Πανελλαδικού Συντονιστικού του «Δεν Πληρώνω», Γιώργος Kοσμόπουλος μιλάει στο περιοδικό Hellenic NEXUS (τεύχος 50, Mάρτιος 2011) για τον τρόπο λειτουργίας του κινήματος, σχολιάζει την προσπάθεια απαξίωσης και σύνδεσής του με συγκεκριμένους πολιτικούς χώρους, και εξηγεί τις επόμενες κινήσεις που θα αφορούν τις ΔEKO και τις τράπεζες.
Hellenic NEXUS: Eίστε πρόεδρος του Stop Cartel, το οποίο συμμετέχει στο ευρύτερο κίνημα τού «Δεν Πληρώνω»..
Γιώργος Κοσμόπουλος: Το Stop Cartel είναι μια ένωση, η οποία ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2006 από ανθρώπους που είχαν «εμπλακεί» με ζητήματα ανορθόδοξων τακτικών οικονομικά ισχυρών επιχειρήσεων εναντίον μικρότερων επιχειρήσεων -ουσιαστικά, επρόκειτο για παράνομες πρακτικές, οι οποίες αποτελούσαν παραβάσεις του Aντι-μονοπωλιακού Νόμου (703/77).
Τώρα, ως προς τη συμμετοχή στο Δεν Πληρώνω, τον Οκτώβριο του 2009 διαβάσαμε στο Διαδίκτυο ότι ξεκινούν κάποιες «απελευθερώσεις» διοδίων σε διάφορα μέρη. Αυτό μας κέντρισε το ενδιαφέρον και πήγαμε για πρώτη φορά στις Αφίδνες. Είδα, λοιπόν, ότι το άνοιγμα των διοδίων και το αίτημα για την κατάργησή τους δεν ήταν μια απλή υπόθεση. Είναι ένα πανίσχυρο πολιτικό εργαλείο, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την επίλυση αυτού καθεαυτού του ζητήματος της εκμετάλλευσης των εθνικών δρόμων από μεγαλο-οικονομικά συμφέροντα, αλλά και ως ένα αποτελεσματικό εργαλείο πίεσης και προς τα οικονομικά συμφέροντα, και προς τους εκάστοτε κυβερνώντες.
Έτσι, αποφασίσαμε να ενεργοποιηθούμε σε αυτό το κίνημα. Υπήρξε μια συμφωνία από την αρχή ότι, σε οποιαδήποτε κίνηση κάνουμε, δεν θα μπαίνει κανείς ως οργάνωση, ως κόμμα, ή ως οποιοδήποτε νομικό ή μη νομικό πρόσωπο, αλλά αποκλειστικά και μόνο ως άτομο. Με αυτή, λοιπόν, τη λογική, υπάρχουν μέλη του Stop Cartel, τα οποία είναι και μέλη επιτροπών του κινήματος των διοδίων.
H.N.: Και πώς οργανώνονται οι κινήσεις στις οποίες προβαίνει το κίνημα «Δεν Πληρώνω»; Με ποιον τρόπο αποφασίζετε π.χ. ότι «αύριο θα πάμε να ανοίξουμε τα διόδια»;
Γ.Κ.: Αυτό το κίνημα ξεκίνησε από μια χούφτα ανθρώπων πριν 1,5 χρόνο, έχοντας την ευελιξία να λειτουργεί μέσα από αμεσο-δημοκρατικές συνελεύσεις. Δεν είναι, λοιπόν, ένα κίνημα με κινηματική ιεραρχία. Σε αυτή τη βάση μεγάλωσε και ανδρώθηκε, όσο αριθμητικά ήταν περιορισμένο. Αυτό ίσχυε μέχρι τα χτες, πριν δηλαδή το κίνημα πάρει αυτή τη δημοσιότητα και αυτή τη μαζικότητα σε όλη τη χώρα.
Συνηθίζαμε από την αρχή να λέμε ότι το κίνημα Δεν Πληρώνω, μέσα στο οποίο υπάρχει το κίνημα των διοδίων, είναι ένα ευρύ πράγμα. Το κίνημα των διοδίων αποτελούσε -και αποτελεί -την αιχμή του δόρατος.
H.N.: Τώρα που το κίνημα έγινε μαζικότερο, πώς τροποποιήθηκε ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί;
Γ.Κ.: Μέσα στα βασικά ζητήματα της αμεσο-δημοκρατίας είναι και η απουσία αντιπροσωπευτικότητας, δηλαδή κάθε πολίτης είναι ο ίδιος υπεύθυνος για την ενεργοποίησή του, δεν ενεργοποιείται μέσα από αντιπρόσωπο. Από την άλλη μεριά, όταν μαζικοποιείται ένα κίνημα απαιτείται μια οργανωτική δομή.
Η απάντηση σε αυτό είναι η εισαγωγή της έννοιας της ανακλητότητας. Δηλαδή, δημιουργούνται οι οργανωτικές δομές και, από εκεί και πέρα, οι πολίτες που εκλέγονται συνελευσιακά να «λειτουργούν» αυτό το κίνημα δεν είναι μόνιμοι. Η ανακλητότητα μπορεί να ξεκινάει από ημέρες, μέχρι μήνες -όχι παραπάνω. Αυτή τη στιγμή, προς αυτή την κατεύθυνση πηγαίνει το κίνημα.
«Δεν Πληρώνω» και κόμματα
H.N.: Παρόλα αυτά, κάποιοι συνδέουν το κίνημα με συγκεκριμένους πολιτικούς φορείς -παρουσιάζεται π.χ. να εφαρμόζει πρακτικές του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Πώς σχολιάζετε εσείς αυτή την εντύπωση που τείνει να δημιουργηθεί; Είναι δικαιολογημένη ή όχι;
Γ.Κ.: Όντως, αυτή είναι μια εντύπωση που έχει καλλιεργηθεί τις τελευταίες εβδομάδες. Αυτό δεν εκπλήσσει, διότι πάντοτε το σύστημα σκέψης μέσα στο οποίο εκδηλωνόμαστε έχει την τάση να κωδικοποιεί τα φαινόμενα σύμφωνα με τους δικούς του κώδικες.
Θα πάω λίγο πίσω, στη γένεση του κινήματος. Όταν πριν από 16-17 μήνες πήγα στις Αφίδνες, είδα εκεί μαζεμένο κάποιο κόσμο. Δυο-τρεις εβδομάδες και 2-3 ανοίγματα μετά, έγινε μια συμπλοκή μπροστά στα μάτια μας, μεταξύ των ανθρώπων που είχαν μαζευτεί εκεί. Εκεί καταλάβαμε ότι υπήρχαν κάποιοι άνθρωποι από την ευρύτερη περιοχή της βορειοανατολικής Αττικής, οι οποίοι έλεγαν κυρίως «Εμείς δεν θέλουμε εδώ τα διόδια. Να φύγουν 20 χιλιόμετρα από δω και να πάνε παραπάνω». Ή έλεγαν ότι τα διόδια ήταν ακριβά και ότι έπρεπε να επιδιώξουμε να γίνουν πιο φθηνά.
Αυτές οι θέσεις δεν συνέπιπταν με αυτά που εμείς λέγαμε, δηλαδή για κατάργηση των διοδίων. Στις επόμενες εκδηλώσεις κάποιοι έπαψαν να έρχονται και λίγο μετά μάθαμε ότι είχαν αποχωρήσει. Αυτοί οι άνθρωποι, λοιπόν, ήταν εκείνοι που ανήκαν κομματικά στον χώρο για τον οποίο μου μίλησες. Αυτό το λέω ιστορικά.
Από τότε το κίνημα προχώρησε μόνο του, προσέχοντας με θρησκευτική ευλάβεια να μην υπάρχει κανένα κομματικό «καπέλωμα» -τουλάχιστον αυτό ισχύει μέχρι σήμερα..(σ.σ.stopcartel -αρχές Φεβρουαρίου)
H.N.: Πάντως, γενικά ο χώρος της Αριστεράς τάσσεται υπέρ του κινήματος (κάτι που, βεβαίως, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως κακό).. Σας έχουν προσεγγίσει καθόλου από κάποιον πολιτικό χώρο, με σκοπό να ενισχύσουν την προσπάθειά σας;
Γ.Κ.: Προσωπικά δεν με έχουν προσεγγίσει και δεν γνωρίζω αν κάποιοι κομματικοί χώροι έχουν προσεγγίσει άλλους συναγωνιστές. Οπωσδήποτε, κατά καιρούς έγιναν συζητήσεις μεταξύ μελών του κινήματος προς την κατεύθυνση ενός συγκερασμού, αλλά είπαμε ότι οι πολιτικές διαφορές είναι θεμελιώδεις και αυτό το πράγμα δεν μπορεί να γίνει.
Πρέπει να σας πω ότι ο βασικός μοχλός προσέγγισης του μέσου πολίτη στο κίνημα είναι η διακηρυγμένη άρνηση κάθε κομματικής διασύνδεσης. Αν το κίνημα χάσει αυτό το πράγμα, θα καταρρεύσει. Είναι αυτό που λέει ο κόσμος σε όλες τις συνελεύσεις: «Δεν θέλουμε καπέλα, έχουμε κουραστεί και έχουμε βαρεθεί τα κόμματα!»
H.N.: Μπορείτε να μου σκιαγραφήσετε το προφίλ των συμμετεχόντων στο κίνημα;
Γ.Κ.: Όλοι είναι δεκτοί. Εξαιρούνται οι άνθρωποι που πρακτικά και πολιτικά ακολουθούν ιδεολογίες εχθρικές προς την έννοια της ελευθερίας, είτε έχουν ασπαστεί π.χ. τον φασισμό, είτε έχουν ρατσιστικές προσεγγίσεις στις σχέσεις τους με τους άλλους. Το κίνημα Δεν Πληρώνω στηρίζεται πάνω στην άσκηση του δικαιώματος της ελευθερίας του ανθρώπου -και ο περιορισμός π.χ. της μετακίνησης στην επικράτεια μιας χώρας είναι ζήτημα καταπάτησης βασικού ανθρώπινου δικαιώματος, από εκείνα που έχουν αναφερθεί και στη Χάρτα Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του ΟΗΕ, το 1948.
Οι άνθρωποι που μετέχουν στο Δεν Πληρώνω έχουν το προφίλ του πολίτη εκείνου που υφίσταται αυτή τη βάρβαρη επιδρομή στη ζωή του -όχι απλά τον τελευταίο 1,5 χρόνο, αλλά για πολλές δεκαετίες. Η επιδρομή αυτή έχει γίνει πλέον κυριολεκτική εισβολή, μετά τα γεγονότα που έφεραν το λεγόμενο Μνημόνιο. Πρόκειται, λοιπόν, για ανθρώπους που αισθάνονται την ανάγκη να ενεργοποιηθούν και να διεκδικήσουν επιτέλους το δικαίωμα να είναι ελεύθεροι στη ζωή τους.
Oι προσπάθειες δυσφήμισης
H.N.: Kατά τη διάρκεια πρόσφατης συζήτησης στη Bουλή, ο κ. Kαρατζαφέρης υποστήριξε ότι το κίνημα «Δεν Πληρώνω» δεν είναι αυθόρμητο και ότι εξυπηρετεί τους Eυρωπαίους τραπεζίτες που έκαναν συμβάσεις με χαμηλό επιτόκιο και ψάχνουν τώρα τρόπο να απαλλαγούν. Mε λίγα λόγια, το κίνημα πετυχαίνει το αντίθετο από αυτό που επιδιώκει..
Γ.Κ.: Δεν χωράει καμία αμφιβολία ότι πολλοί θα προσπαθήσουν να αποκομίσουν οφέλη από το κίνημα αυτό. Αυτό έχει συμβεί ιστορικά με όλα τα κινήματα που εμφανίστηκαν, κατά καιρούς. Εδώ έχουμε ένα τρίγωνο: την πολιτική εξουσία (το πολιτικό προσωπικό), το σύμπλεγμα τραπεζιτών και κατασκευαστικών εταιριών (μια και μιλάμε για τα διόδια), και εμάς. O κ. Καρατζαφέρης λέει ότι, από αυτή την κινητοποποίηση των πολιτών, ενδεχομένως -κατ’ αυτόν είναι δεδομένο -θα επωφεληθεί ένα μέρος του διπόλου.
Ο κ. Καρατζαφέρης γνωρίζει πολύ καλά πως, στο δίπολο τραπεζίτες και μεγαλο-κατασκευαστικές εταιρίες, τα πράγματα δεν είναι μαύρο-άσπρο. Ο ίδιος ισχυρίζεται ότι οι τράπεζες θα επωφεληθούν από τη δυναμική αυτού του κινήματος και θα ζητήσουν νέους οικονομικούς όρους από τις εταιρίες.
Δεν λέει, όμως, αυτό που ξέρει: ότι μέσα στις τράπεζες μετέχουν οικονομικά οι ίδιες οι εταιρίες. Επομένως, παίζουν ένα παιχνίδι μεταξύ τους! Αυτό δεν σημαίνει ότι, επειδή οι μεγαλοκαρχαρίες έχουν τα δικά τους μεντερέσια, οι πολίτες πρέπει να μείνουν με σταυρωμένα τα χέρια και να μη διεκδικούν τα δίκαιά τους! H απάντησή μας είναι: «Δεν μας ενδιαφέρει τι γίνεται μεταξύ μεγαλοεταιριών και τραπεζών!» Όλα αυτά είναι εκ του πονηρού και έχουν σκοπό μόνο να αμφισβητήσουν την αξιοπιστία του κινήματος..
H.N.: Σε πρόσφατο ρεπορτάζ στην τηλεόραση άκουσα ότι το κίνημα αρχίζει σιγά-σιγά να αποδυναμώνεται και ότι κάποια μέλη αποχωρούν, λόγω των προστίμων που θα αρχίσουν να επιβάλλονται για την άρνηση πληρωμής των διοδίων..
Γ.Κ.: Κατ’ αρχήν, δεν είμαστε «διοδιάδες»! Όταν μιλάμε για το κίνημα Δεν Πληρώνω, μιλάμε για εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες, εγγεγραμμένους σε όλη τη χώρα, σε όλες τις επιτροπές. Eιλικρινά, δεν μπορώ να καταλάβω από πού αντλούν αυτή την πληροφόρηση...
Αντίθετα, υπάρχει μια κλιμάκωση της βούλησης του κόσμου, το Δεν Πληρώνω να αγκαλιάσει και άλλους τομείς. Άρα, λοιπόν, αυτό που ακούσατε δεν ισχύει!
H.N.: Πιστεύετε ότι πρόκειται για μια προσπάθεια επηρεασμού της Kοινής Γνώμης, για να «θολώσουν τα νερά»;
Γ.Κ.: Tο σύστημα της διαπλοκής, που περιλαμβάνει το πολιτικό προσωπικό, τα MME και τους επιχειρηματίες που τα ελέγχουν, προσπαθεί με οποιοδήποτε τρόπο να δημιουργήσει σύγχυση, επειδή τα συμφέροντά τους κινδυνεύουν από την κλιμάκωση της παρουσίας του κινήματος. Άρα, επόμενο ήταν να υπάρξει αυτή η αντιμετώπιση..
H.N.: Πείτε μου την άποψή σας για την απόφαση περί «ποινικοποίησης» της άρνησης πληρωμής των διοδίων και των εισιτηρίων στα MMM..
Γ.Κ.: Είναι μια προσπάθεια τρομοκράτησης των πολιτών, προκειμένου να δημιουργήσουν ένα ανάχωμα. Από εκεί και πέρα, στο θέμα του εισιτηρίου μιλάμε για ένα πταίσμα -δεν περνάει καν στο ποινικό μητρώο. Η μαζικότητα της συμμετοχής είναι εκείνη που θα ακυρώσει και την «ποινικοποίηση» της μη πληρωμής των εισιτηρίων και της άρνησης πληρωμής των διοδίων. Η μαζικότητα είναι η απάντηση -και αυτό είναι το μήνυμα που στέλνει το κίνημα και προς τους πολίτες, και προς τους κυβερνώντες.
Δράση «από τα κάτω»
H.N.: Στην Ελλάδα, αυτή η κουλτούρα της μαζικής κινητοποίησης δεν φαινόταν μέχρι σήμερα να είναι ιδιαίτερα καλλιεργημένη. Αυτή είναι η πρώτη φορά που εμφανίζεται ένα κίνημα τόσο μαζικό. Πώς το εξηγείτε εσείς;
Γ.Κ.: Οι συνθήκες που διαχειριζόμαστε σήμερα είναι πρωτόγνωρες. Αυτές έχουν παίξει πολύ σημαντικό ρόλο. Επιπλέον, υπάρχει και το υπόβαθρο στην κοινωνία που, αυτή τη στιγμή, βοηθάει να αναδειχθούν όλες αυτές οι αντιφάσεις. Πιστεύω ότι εκφράζω πάρα πολλούς ανθρώπους, λέγοντας ότι υπάρχει ανάγκη αναθεώρησης των όρων με τους οποίους θέλουμε να ζήσουμε από ’δω και πέρα.
Υπήρχε μια μακροχρόνια απογοήτευση των πολιτών, λόγω τού ότι, μετά τη Μεταπολίτευση, τη δημόσια ζωή μονοπώλησαν κόμματα που όλοι γνωρίζουμε και τον βίο και την πολιτεία τους... Έτσι, απαξιώθηκε η σπονδυλική στήλη αυτού του συστήματος ζωής. Αυτό οι άνθρωποι δεν το ανακάλυψαν τώρα -το βίωναν με τις πελατειακές σχέσεις με τα κόμματα και τις σχέσεις διαπλοκής. Απλά τώρα οι συνθήκες βοηθούν όλα αυτά να έρθουν στην επιφάνεια και να αποτελέσουν το έναυσμα γι’ αυτή τη μαζική κινητοποίηση...
H.N.: Στην περίπτωση των δρόμων, το κίνημα ζητάει κατάργηση των διοδίων -είτε κρατικών, είτε ιδιωτικών. Πιστεύετε ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί στην πράξη;
Γ.Κ.: Το αν θα επιτευχθεί ή όχι στην πράξη εξαρτάται από εμάς τους ίδιους. Η λογική είναι πολύ απλή και τετράγωνη:
Το 1953, οι πατεράδες μας πλήρωσαν για να απαλλοτριωθούν τα χωράφια, πάνω στα οποία επρόκειτο να χτιστούν οι εθνικοί μας δρόμοι. Αυτό έγινε με τη φορολόγηση των παππούδων μας, των πατεράδων μας και μετά μ’ εμάς. Στη συνέχεια, οι δρόμοι χτίστηκαν πάλι με δικά μας χρήματα. 50 χρόνια και πλέον, οι δρόμοι συντηρούντο πάλι με χρήματα δικά μας.
Μετά από 55 και πλέον χρόνια, λοιπόν, το πολιτικό προσωπικό πήρε αυτούς τους δρόμους, που είναι περιουσία μας, και είπε ότι είναι «Δημόσιο». Το Δημόσιο, όμως, έχει συγκεκριμένο υπόβαθρο: όλοι όσοι πληρώσαμε είμαστε ιδιοκτήτες του. Άρα, την ιδιοκτησία τη δική μου και τη δική σου, ήρθε κάποιος πολιτικός -ο οποίος μάλιστα δεν μου το είπε, ώστε να αποφασίσω αν θα τον ψηφίσω ή όχι -και «την έκανε δώρο» σε αυτούς με τους οποίους διαπλέκεται. Ε, λοιπόν, αυτή την περιουσία μας τη διεκδικούμε πίσω για να την πάρουμε!
Το ίδιο ισχύει και για όλα όσα συζητιούνται τον τελευταίο καιρό: το αεροδρόμιο του Ελληνικού, για παράδειγμα, είναι περιουσία μου και περιουσία σου!
H.N.: Είπατε πριν ότι το «Δεν Πληρώνω» τείνει να επεκταθεί και σε άλλους τομείς. Ακούγεται, μάλιστα, ότι το επόμενο βήμα θα είναι η άρνηση πληρωμής των λογαριασμών των ΔΕΚΟ. Ένα κίνημα, όμως, που καταπιάνεται με τόσα διαφορετικά πράγματα, πόσο αποτελεσματικό μπορεί να είναι στην πράξη;
Γ.Κ.: Το αίτημα για επέκταση των δράσεων του κινήματος δεν προήλθε από τους εγκεφάλους κάποιων που είναι ενεργοποιημένοι στο κίνημα. Είναι ένα αίτημα που, εδώ και πολύ καιρό, τίθεται στις συνελεύσεις από ανθρώπους που ρωτάνε «Τι θα κάνουμε με τη ΔΕΗ, την ΕΥΔΑΠ, με τις τράπεζες;» Δεν είναι κάτι που παράγεται κεντρικά. Αυτό το κίνημα δεν ξεκινάει από τα πάνω. Η παραγωγή του ξεκινάει από τα κάτω.
Αυτό που δεν μπορούν να καταλάβουν οι σχολιαστές είναι ότι δεν υπάρχει κεντρικός σχεδιασμός, υπάρχει τέλεια οριζόντια λειτουργία. Αυτή τη στιγμή, μπορεί να δούμε κάποια επιτροπή στην άλλη άκρη της Ελλάδας να εφαρμόζει σε κάποιον τομέα την ιδέα τού Δεν Πληρώνω, που εμείς δεν μπορούμε καν να φανταστούμε. Στην πραγματικότητα, το Δεν Πληρώνω είναι μια ιδέα που μπορεί να λειτουργήσει ως πανίσχυρο εργαλείο. Στην περίπτωση των διοδίων, είναι άμεσο, γρήγορο και αποτελεσματικό, και δημιουργεί οικονομικό πρόβλημα στους «εκμεταλλευτές» των δρόμων.
Tο ζήτημα των ΔEKO και των τραπεζών
H.N.: Με την περίπτωση της ΔΕΗ τι βλέπετε να γίνεται; Είναι πολύς ο κόσμος που διαμαρτύρεται για τις αυξήσεις και τους φουσκωμένους λογαριασμούς..
Γ.Κ.: Εκεί είναι το μεγάλο σκάνδαλο! Δεν είναι μόνο ότι τα εργοστάσια της ΔΕΗ έχουν χτιστεί και συντηρούνται για δεκαετίες με τα δικά μας λεφτά, αλλά και ο λιγνίτης που χρησιμοποιούν είναι περιουσία των Ελλήνων πολιτών. Αυτό το ρεύμα, το οποίο παράγεται με χρήματα δικά μας και οι υπάλληλοι πληρώνονται από εμάς, έρχονται και μας το πουλάνε για δεύτερη φορά. Αυτό είναι τρελό! Ήρθε λοιπόν η ώρα, με αφορμή την κρίση, αυτές οι οικονομικές αλήθειες να αναδειχθούν, κι εμείς ως πολίτες να διεκδικήσουμε τις περιουσίες μας.
Κληθήκαμε να ζήσουμε μια ζωή την οποία δεν επιλέξαμε, με όρους για τους οποίους δεν ερωτηθήκαμε. Μας δημιούργησαν εικόνες, σύμφωνα με τις οποίες υποτίθεται ότι παίρναμε ελεύθερες αποφάσεις, αλλά στην πραγματικότητα ήταν προκατασκευασμένες. Ε, λοιπόν, πιστεύω ότι ήρθε ο καιρός αυτό το σύστημα ζωής να το ξαναδούμε..
H.N.: Στο ζήτημα της ΔΕΗ, πολλοί είναι εκείνοι που διαμαρτύρονται π.χ. με το ποσό που αναλογεί στην ΕΡΤ, γιατί το πληρώνουν χωρίς να την παρακολουθούν. Έχει το δικαίωμα κάποιος να αρνηθεί να πληρώσει το συγκεκριμένο ποσό;
Γ.Κ.: Ναι, έχει το δικαιωμα. Αυτό γίνεται εδώ και αρκετό καιρό. Μπορεί να πάει στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, να καταθέσει το ποσό που αντιστοιχεί στην κατανάλωση ρεύματος, να πάρει την απόδειξη και να την πάει στη ΔΕΗ. Η ΔΕΗ, με βάση αυτό, δεν έχει δικαίωμα να του κόψει το ρεύμα. Ξεκαθαρισμένο!
H.N.: Και στις τράπεζες, πάντως, έχετε αναφερθεί ως κίνημα. Κάνετε λόγο για χρεώσεις σε συγκεκριμένες συναλλαγές, που επιβάλλονται παράνομα και τις οποίες ο πολίτης έχει δικαίωμα να αρνηθεί να πληρώσει..
Γ.Κ.: Αυτή τη στιγμή, για το ζήτημα των τραπεζών ετοιμάζεται μια καμπάνια, η οποία θα παρέχει πληροφόρηση στους πολίτες για οποιαδήποτε συναλλαγή έχουν με την τράπεζα και για το πώς θα αρνηθούν να την πληρώσουν, αν η τράπεζα δεν άρει άμεσα τις παράνομες οικονομικές πρακτικές που ασκεί, οι περισσότερες από τις οποίες έχουν κριθεί παράνομες ακόμα και από τον Άρειο Πάγο. Απλά οι τράπεζες, με έναν καραμπουζουκλίδικο τσαμπουκά, δεν τις εφαρμόζουν εδώ και χρόνια. Ε, ήρθε η ώρα να πάμε και εκεί!
Ξέρω ότι αυτό που θα πω φαντάζει λιγάκι παρακινδυνευμένο και ριζοσπαστικό, αλλά κάποια στιγμή πρέπει να δούμε και πού πάνε οι φόροι μας, πώς γίνεται η διαχείρισή τους. Και, σε περίπτωση που η διαχείριση των φόρων μας δεν είναι αυτή που θα έπρεπε να είναι, θα πρέπει να δούμε ως πολίτες πώς θα αντιμετωπίσουμε το θέμα της φορολόγησής μας. Πρέπει να δείξουμε στην πολιτεία ότι «μέχρι εδώ η λαμογιά και η διαφθορά». Από ’δω και πέρα, αν θέλετε να πληρώνουμε, όλα θα είναι στο φως!
H.N.: Δώστε μου 2-3 πρακτικά πράγματα, τα οποία μπορούν να ακολουθηθούν για να χτυπηθεί στην πράξη η ακρίβεια. Κάποιες απλές κινήσεις που μπορεί να κάνει ο καθένας, για να συμβάλει στη μείωση των τιμών των καταναλωτικών προϊόντων.
Γ.Κ.: Βασικό εργαλείο που έχει επιχειρηθεί επανειλημμένα να χρησιμοποιηθεί στην Ελλάδα από τις ενώσεις καταναλωτών, χωρίς όμως ιδιαίτερο αποτέλεσμα, είναι τα διάφορα μποϋκοτάζ. Αυτός ο «συντηρητικός» τρόπος αντιμετώπισης του ζητήματος της ακρίβειας δεν φαίνεται ότι μπορεί να παίξει πολύ ουσιαστικό ρόλο. Ενδεχομένως τα ζητήματα αυτά να έχουν άμεση σχέση και με το ζήτημα του «εκμεταλλευτή» και του «εκμεταλλευομένου». Μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα μονίμως ήταν κατά 30-35% ακριβότερη, σε όλα σχεδόν τα προϊόντα, σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. Και η κρίση σήμερα διευρύνει ακόμη περισσότερο αυτό το χάσμα..
Πιστεύω ότι θα υπάρξουν δράσεις τέτοιες, που θα αναγκάσουν τις μεγάλες επιχειρήσεις που ελέγχουν σχεδόν το σύνολο των κλάδων της οικονομίας και της διακίνησης προϊόντων και υπηρεσιών να περιορίσουν τα υπερ-κέρδη τους. Θα είναι δράσεις που θα εκφράζουν μια βούληση της αναμέτρησης του πολίτη με τις μεγάλες εταιρίες.
Αυτή τη στιγμή θα ήταν παρακινδυνευμένο, ακόμα κι αν είχαμε κάποια πράγματα στο μυαλό μας, να τα εκφράσουμε. Όλα αυτά βρίσκονται σε φάση συζητήσεων και ζυμώσεων. Πολύ σύντομα, για παράδειγμα, θα προτείνουμε στους πολίτες άμεσους και πρακτικούς τρόπους άρνησης δοσοληψιών με τις τράπεζες, ακριβώς στη βάση της ύπαρξης παράνομων χρεώσεων. Μία μόνο τέτοια παράνομη χρέωση να υπάρχει, ακυρώνει την όλη νομιμότητα της σχέσης μεταξύ πολίτη και τράπεζας. Αυτό το πράγμα προετοιμάζεται..
Μπορεί το «Δεν Πληρώνω» να πάρει πολιτική μορφή;
H.N.: Υπάρχει περίπτωση, στο μέλλον, αυτό το κίνημα να κινηθεί και σε πολιτικά μονοπάτια;
Γ.Κ.: Εγώ βλέπω μια τάση αυτών που ενεργοποιούνται μέσα στο κίνημα, σε όλη την Ελλάδα, να θέλουν να αλλάξουν τα πράγματα και όχι απλά να διορθώσουν κάποια πράγματα. Η ιδέα αυτή εμπεριέχει την εικόνα της ανατροπής αυτού του μοντέλου που όλοι μας βρήκαμε, συνεχίσαμε και ζήσαμε. Τώρα, λοιπόν, ωριμάζει μέσα στις καρδιές των ανθρώπων η ισχυρή βούληση αυτό το πράγμα να ανατραπεί.
H.N.: Εφόσον, λοιπόν, ανατραπεί αυτό το μοντέλο, υπάρχει προοπτική το κίνημα να πάρει και μια πολιτική μορφή;
Γ.Κ.: Όχι με τη συμβατική μορφή που κάποιος έχει στο μυαλό του, όταν κάνει αυτή την ερώτηση. Δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι αυτό είναι ένα κίνημα που στηρίζεται στο γεγονός ότι η όλη προσπάθεια δεν έχει σχέση με κόμματα, δεν έχει σχέση με καμιά απαξιωμένη κομματική ιεραρχία.
Οι άνθρωποι πλέον έχουν απορρίψει τους ηγετίσκους-σωτήρες. Γι’ αυτό μιλάμε για αμεσο-δημοκρατικές διαδικασίες, για συνελευσιακές διαδικασίες, γι’ αυτό μιλάμε για την έννοια της ανακλητότητας, όπου δεν θα υπάρχει ο «επαγγελματίας πολιτικός» ή ο «χομπίστας πολιτικός».
Επομένως, η μόνη προοπτική που βλέπουμε είναι η ανατροπή αυτού που μέχρι σήμερα βιώνουμε και η μετατροπή του σε έναν άλλο, άμεσο τρόπο έκφρασης της βούλησης του πολίτη. Φυσικά, θα περάσει ένα μεταβατικό στάδιο, κατά το οποίο θα χρειαστεί να χτιστούν οι αμεσο-δημοκρατικές δομές. Αν μιλάμε σε επίπεδο γεωγραφικού χώρου, μοιραία θα πρέπει να υπάρξει μια αντιπροσωπευτικότητα, αλλά αυτή -και εκεί είναι το κλειδί της ιστορίας -θα διασφαλίζεται με το εργαλείο της ανακλητότητας.
Και, βέβαια, θα βοηθήσουν και άλλα εργαλεία, όπως η τεχνολογία, η πληροφορική κ.λπ. Η όποια συνέλευση προκύψει μέσα στον γεωγραφικό χώρο της Ελλάδας (είτε τοπική, είτε σε χώρους εργασίας κ.λπ.) θα μπορεί να υπάρχει στο Διαδίκτυο και να είναι διαδραστική. Aυτό δεν είναι επιστημονική φαντασία. Υπάρχει, φυσικά, και το εργαλείο των δημοψηφισμάτων -είτε τοπικών, είτε κατά τομέα κοινωνικής δραστηριότητας, αλλά και τα γενικευμένα δημοψηφίσματα, για θέματα που αφορούν το σύνολο των Ελλήνων.
H.N.: Πάντως, γίνεται λόγος για ανθρώπους που συμμετέχουν στο κίνημα, οι οποίοι ενδεχομένως να έχουν βλέψεις για μια πολιτική πορεία στο μέλλον..
Γ.Κ.: Eίναι επόμενο, όταν κάτι γίνεται γνωστό και προβάλλεται μέσω των συμβατικών ΜΜΕ, να δίνεται σε κάποιους ανθρώπους η ευκαιρία να μιλήσουν δημόσια. Το κίνημα των διοδίων τα ΜΜΕ το αγνοούσαν επί 1,5 χρόνο και ένας από τους μοχλούς που χρησιμοποιήθηκε για να υπάρξει η όποια διακίνησή του ήταν το Διαδίκτυο. Ένας άλλος από τους βασικούς μοχλούς ήταν και το Stop Cartel (έχουμε σταθερά πάνω από 20.000 hits καθημερινά στην ιστοσελίδα μας).
Κάποια στιγμή, λοιπόν, τα ΜΜΕ ανακάλυψαν το κίνημα. Ήταν φυσικό να χρειαστεί ορισμένοι άνθρωποι να ασκήσουν αυτή την επικοινωνιακή λειτουργία. Αυτό δεν μπορούσε να γίνει με 600.000 ανθρώπους! Με αυτό τον τρόπο, λοιπόν, κάποιοι έγιναν αναγνωρίσιμοι.
Ωστόσο, θα ήταν μάλλον παράδοξο κάποια μέλη στο κίνημα να έχουν πολιτικές βλέψεις, δεδομένου ότι βασική προϋπόθεση είναι ότι το Δεν Πληρώνω είναι απρόσωπο και υπεράνω κομμάτων! Ενδεχομένως κάποιο κόμμα να δοκιμάσει να προσελκύσει μερικά από τα αναγνωρίσιμα μέλη του κινήματος. Όμως το μόνο που θα κατάφερνε, σε αυτή την περίπτωση, θα ήταν να τους «κάψει».
Ως μέλη του Πανελλαδικού Συντονιστικού του κινήματος δεν μπορούμε παρά να απορρίπτουμε μια τέτοια λογική ασυζητητί. Αν υπάρξουν τέτοια φαινόμενα, ασφαλώς το κίνημα θα πάρει και την ανάλογη στάση. Όταν λέμε «όχι στο καπέλωμα», «όχι γραμματείς και φαρισαίους», και ύστερα κάποια μέλη δείχνουν ότι έχουν τέτοιες τάσεις, τότε αυτοί δεν θα «επιβιώσουν» μέσα στο κίνημα..
