Ο όρος «Δολία Χρεωκοπία» χρησιμοποιείται όταν αποκαλύπτεται ότι μια επιχείρηση βάρεσε κανόνι, κατά το κοινώς λεγόμενο, ενώ τα πραγματικά δεδομένα και, κυρίως, η καθαρή θέση της επιχείρησης δεν συνηγορούσαν γι' αυτήν την εξέλιξη. Ωστόσο οι ιδιοκτήτες και οι διαχειριστές της, αλλοίωσαν τα στοιχεία προκειμένου να οικειοποιηθούν την περιουσία της επιχείρησης, κατά κανόνα να την βγάλουν με την μορφή συναλλάγματος στο εξωτερικό και ταυτόχρονα να αξιοποιήσουν όποια οφέλη και όποιες απαλλαγές προβλέπει το νομικό καθεστώς για τις υπό χρεωκοπία επιχειρήσεις. Δηλαδή απολύσεις χωρίς αποζημιώσεις, απαλλαγές από εισφορές, αναδιαρθρώσεις δανείων και λοιπά.
Κύριο στοιχείο αυτής της διαδικασίας είναι η αδιαφάνεια και η απόκρυψη στοιχείων. Σας λέει κάτι αυτό το σενάριο για όσα διαδραματίζονται στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια; Όσο το μυαλό μου στριφογυρνούσε στην εκδοχή της «δολίας χρεωκοπίας», τόσο βυθιζόμουνα σε ένα πέλαγος δομών και συμφερόντων τα οποία διαπλέκονται μεταξύ τους και συνηγορούν σε αυτήν την εκδοχή. Θα μπορούσα βέβαια να πω και να ξεμπερδεύω. «Είναι κρίση του καπιταλισμού και μάλιστα δομική». Aυτό δεν αρκεί, μοιάζει με την γνωστή παροιμία «απορία ψάλτου βηξ».
Ας δούμε συνοπτικά, αλλά με κάποια σειρά, τα δεδομένα. Ο πρωθυπουργός μάς έλεγε ότι λεφτά υπάρχουν εννοώντας την προσφυγή στο ΔΝΤ. Υπήρξε δόλος; Ο τέως πρωθυπουργός σιωπά, γιατί; Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας αύξανε τον χρόνο για την αγορά ομολόγων από τρεις σε δέκα ημέρες προκαλώντας έκρηξη του κερδοσκοπικού τζόγου, γιατί; Οι ηγέτες της Ε.Ε., και ιδιαίτερα οι Μέρκελ και Σαρκοζί, μας πουλούσαν πολεμικό υλικό. Η Γκόλντμαν Σαξ ως σύμβουλος της κυβέρνησης κερδοσκοπούσε στην πιθανότητα χρεωκοπίας μας. Γιατί;
Όλοι αυτοί ήξεραν. Ήξεραν για τις διαρθρωτικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας, για το τεράστιο μέγεθος της φοροδιαφυγής, για το αβάσταχτο κόστος των ολυμπιακών αγώνων, για τα πληρωμένα και αχρησιμοποίητα συστήματα C4I, για τις τεράστιες μίζες, για το μέγεθος των τοξικών τίτλων από τα χρηματιστηριακά παιχνίδια.
Ήξεραν και για το χρέος και για το έλλειμμα. Παρά το γεγονός ότι ήξεραν δημιούργησαν, με προεξάρχοντα τον κ. Παπανδρέου, κλίμα απίστευτης αβεβαιότητας σε σχέση με την προοπτική της χώρας. Θα έλεγα ότι προκάλεσαν κερδοσκοπική επίθεση, έκρηξη επιτοκίων σε απαγορευτικά επίπεδα, ύφεση, τεράστια εκροή συναλλάγματος.
Κατακλείδα, η υπαγωγή μας στην «τρόικα» για να σωθούμε. Όμως το ύψος των επιτοκίων είναι απαγορευτικά ψηλό και το πρόγραμμα προσαρμογής μάς γυρίζει στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια. Κανείς βέβαια δεν πιστεύει ότι με αυτά τα επιτόκια και με αυτή την ύφεση είναι δυνατόν να βγει η χώρα από την περιδίνηση του χρέους. Μας οδήγησαν σε καθεστώς ομηρίας. Γιατί; Αρκεί η επίκληση της παγκόσμιας κρίσης; Αρκεί η επίκληση των διαρθρωτικών μας προβλημάτων; Αρκεί η κρίση του καπιταλισμού; Δεν νομίζω.
Ακόμα και η εκδοχή ότι μας χρησιμοποιούν για πειραματόζωο είναι πειστική μόνο αν την συνδέσουμε με στρατηγικότερες επιδιώξεις. Η μόνιμη εγκατάσταση του ΔΝΤ στην Ευρώπη είναι μια επιδίωξη· όμως δεν είναι άδολη. Δεν έπαψα να υποστηρίζω ότι το χρέος της χώρας, παρά το γεγονός ότι ήταν ψηλό, ωστόσο ήταν διαχειρίσιμο. Υπήρχαν άλλωστε χώρες στην Ευρωζώνη με ψηλότερο χρέος.
Προϋπόθεση για τη λύση ακόμη και σήμερα είναι να βαθύνει η ευρωπαϊκή ενότητα, που σημαίνει η αλληλεγγύη. Η Ένωση να μην είναι υπό κηδεμονία. Να αναγνωριστεί ότι δεν μπορεί άλλοι να έχουν ελλείμματα και άλλοι πλεονάσματα. Να αυξηθεί θεαματικά ο κοινοτικός προϋπολογισμός. Να ελεγχθεί το τραπεζικό σύστημα. Δεν θα επαναλάβω εδώ όλες τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Αριστεράς. Απλά θέλω να επισημάνω ότι υπάρχουν γενικότερες στρατηγικές σε εξέλιξη στην ευρύτερη περιοχή για τα πετρέλαια, για την πολιτική ηγεμονία, στον βωμό των οποίων η ομηρία της Ελλάδας, η ομηρία της Ευρώπης είναι το όχημα.
Αυτό όμως μας οδηγεί σε χρεωκοπία. Μήπως μια χρεωκοπία «Δολία»;
