Ρεπορτάζ : Γιάννης Ελαφρός
(από την Καθημερινή της Κυριακής)
Αρκούσαν οι πρώτες μέρες του καλοκαιριού με την αυξημένη ηλιοφάνεια για να χτυπήσουν «κόκκινο» οι τιμές του όζοντος στην Αθήνα, ενώ και τα αιωρούμενα μικροσωματίδια έκαναν απειλητική την εμφάνισή τους στον αττικό ουρανό. Ταυτόχρονα, ένα...
καφεκίτρινο πέπλο, χρωματισμένο από διοξείδιο του αζώτου, σκεπάζει συχνά-πυκνά την πρωτεύουσα, ειδικά τις μέρες με άπνοια. Το νέφος της Αθήνας μπορεί να εμφανίζει τάσεις υποχώρησης - κυρίως λόγω της οικονομικής ύφεσης και της μείωσης των μετακινήσεων με Ι. Χ. - αλλά αποδεικνύεται πολύ πεισματάρικο, ειδικά ο «σκληρός πυρήνας» του, για να εξαλειφθεί. Η ατμοσφαιρική ρύπανση της Αθήνας, που υποσκάπτει σοβαρά την υγεία μας, παραμένει εδώ και δεν πρόκειται να φύγει, εάν δεν ληφθούν ουσιαστικά μέτρα. Στις αρχές του καλοκαιριού, στις 2 και στις 9 Ιουνίου, το εργαστήριο τηλεπισκόπησης και λέιζερ του Μετσόβιου Πολυτεχνείου κατέγραψε δύο επεισόδια υπερβάσεων των συγκεντρώσεων των μικροσκοπικών αιωρούμενων μικροσωματιδίων διαμέτρου μέχρι 2,5 μικρά του μέτρου (ένα μικρόμετρο ισούται με ένα εκατομμυριοστό του μέτρου). Ας σημειωθεί ότι το 2010, οι σταθμοί του υπουργείου Περιβάλλοντος δεν είχαν καταγράψει υπερβάσεις στις συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων 2,5 μικρών, τα οποία είναι και από τα πιο επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία, καθώς εισχωρούν βαθύτερα στο αναπνευστικό σύστημα.
(από την Καθημερινή της Κυριακής)
Αρκούσαν οι πρώτες μέρες του καλοκαιριού με την αυξημένη ηλιοφάνεια για να χτυπήσουν «κόκκινο» οι τιμές του όζοντος στην Αθήνα, ενώ και τα αιωρούμενα μικροσωματίδια έκαναν απειλητική την εμφάνισή τους στον αττικό ουρανό. Ταυτόχρονα, ένα...
καφεκίτρινο πέπλο, χρωματισμένο από διοξείδιο του αζώτου, σκεπάζει συχνά-πυκνά την πρωτεύουσα, ειδικά τις μέρες με άπνοια. Το νέφος της Αθήνας μπορεί να εμφανίζει τάσεις υποχώρησης - κυρίως λόγω της οικονομικής ύφεσης και της μείωσης των μετακινήσεων με Ι. Χ. - αλλά αποδεικνύεται πολύ πεισματάρικο, ειδικά ο «σκληρός πυρήνας» του, για να εξαλειφθεί. Η ατμοσφαιρική ρύπανση της Αθήνας, που υποσκάπτει σοβαρά την υγεία μας, παραμένει εδώ και δεν πρόκειται να φύγει, εάν δεν ληφθούν ουσιαστικά μέτρα. Στις αρχές του καλοκαιριού, στις 2 και στις 9 Ιουνίου, το εργαστήριο τηλεπισκόπησης και λέιζερ του Μετσόβιου Πολυτεχνείου κατέγραψε δύο επεισόδια υπερβάσεων των συγκεντρώσεων των μικροσκοπικών αιωρούμενων μικροσωματιδίων διαμέτρου μέχρι 2,5 μικρά του μέτρου (ένα μικρόμετρο ισούται με ένα εκατομμυριοστό του μέτρου). Ας σημειωθεί ότι το 2010, οι σταθμοί του υπουργείου Περιβάλλοντος δεν είχαν καταγράψει υπερβάσεις στις συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων 2,5 μικρών, τα οποία είναι και από τα πιο επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία, καθώς εισχωρούν βαθύτερα στο αναπνευστικό σύστημα.
Ποια είναι όμως η συνολική εικόνα του αθηναϊκού νέφους; «Ορισμένοι αέριοι ρύποι, όπως το διοξείδιο του θείου (SO2), ο μόλυβδος και το μονοξείδιο του άνθρακα (CO) κινούνται σε επίπεδα αρκετά χαμηλότερα των οριακών τιμών της Ευρωπαϊκής Ενωσης», λέει στην «Κ» ο δρ Αλέξανδρος Παπαγιάννης, αναπληρωτής καθηγητής Φυσικής Περιβάλλοντος και Τηλεπισκόπησης λέιζερ στο ΕΜΠ. Πρόκειται για αποτέλεσμα της τεχνολογικής εξέλιξης προηγούμενων δεκαετιών (π. χ. αμόλυβδη βενζίνη). Τους παλιομοδίτικους όμως αυτούς ρύπους αντικατέστησαν πιο «μοντέρνοι», όπως το καρκινογόνο βενζόλιο, που προέρχεται από την αμόλυβδη βενζίνη. Το βενζόλιο στο διάστημα 1/4/2009 έως 31/3/2010 ξεπέρασε τα όρια της Ε. Ε. (5,3 μg/m3 αντί για 5 μg/m3), τα οποία έτσι κι αλλιώς εκφράζουν πολιτικούς συμβιβασμούς, καθώς ο συγκεκριμένος ρύπος είναι καρκινογόνος, ακόμα και σε ελάχιστες ποσότητες. Από τις μεγάλες συγκεντρώσεις του βενζολίου μάς απάλλαξε η οικονομική ύφεση, καθώς περιορίστηκαν σημαντικά οι μετακινήσεις με τα Ι. Χ. αυτοκίνητα.
Ετσι, η αντίστοιχη μέση ετήσια τιμή της συγκέντρωσης του βενζολίου, για την περίοδο 1/4/2010 έως 31/3/2011, ήταν 3,7 μg/m3. Παρά όμως την οικονομική ύφεση και τους ήπιους χειμώνες, κρίσιμοι ρύποι του αθηναϊκού νέφους υπερβαίνουν τα θεσπισμένα όρια και συνεχίζουν να πλήττουν τη δημόσια υγεία. Το σύγχρονο φωτοχημικό νέφος της Αθήνας έχει πολύ βαθιές ρίζες. Για παράδειγμα, τα αιωρούμενα σωματίδια με διάμετρο 10 μικρόμετρα (ΑΣ10) ξεπέρασαν τη μέση ετήσια οριακή τιμή το 2010 σε τουλάχιστον τέσσερα σημεία μέτρησης (Πειραιάς, Αριστοτέλους, Μαρούσι, Ελευσίνα), από τα οκτώ συνολικά, ενώ και η Λυκόβρυση είναι ελάχιστα κάτω από το όριο. Επίσης, σε τουλάχιστον έξι σταθμούς (Πειραιάς, Αριστοτέλους, Μαρούσι, Θρακομακεδόνες, Αγία Παρασκευή, Κορωπί) οι μέρες που ξεπεράστηκαν τα όρια ήταν από 22 έως 99! Κι αυτό, όταν η ευρωπαϊκή οδηγία θέτει ως ανώτατο όριο τις 35 μέρες. Βεβαίως, πρέπει να συνυπολογισθεί ότι «εκτός του σωματιδιακού φόρτου της Αθήνας, η ποιότητα του αναπνεύσιμου αέρα επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο όταν αέριες μάζες, πλούσιες σε αερολύματα, φθάνουν σ’ αυτήν από τις ερημικές περιοχές της αφρικανικής ηπείρου», σημειώνει ο κ. Παπαγιάννης.
Ομως, η εισαγόμενη σκόνη από την Αφρική δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ελαφρυντικό, καθώς τελικά οι πολίτες αναπνέουν το «κοκτέιλ» αθηναϊκών και αφρικανικών ρύπων και αυτό είναι που ενδιαφέρει... Το όζον «Και στις συγκεντρώσεις του όζοντος (O3) καταγράφονται υπερβάσεις του ορίου ενημέρωσης του πληθυσμού, κατά κύριο λόγο στα προάστια της Αθήνας (π. χ. Λυκόβρυση, Ελευσίνα, Θρακομακεδόνες, Νέα Σμύρνη, Αγ. Παρασκευή, Περιστέρι, Μαρούσι, Κορωπί). Αντοχή δείχνουν και οι συγκεντρώσεις του διοξειδίου του αζώτου (NO2), οι οποίες επίσης υπερβαίνουν τα όρια σε πέντε αστικούς σταθμούς, παρά τη διαχρονική τάση μείωσης», τονίζει ο καθηγητής του ΕΜΠ. Εντύπωση προκαλεί η επιμονή του συγκεκριμένου ρύπου, που συνδέεται κυρίως με την κυκλοφορία των οχημάτων, η οποία μειώθηκε τον προηγούμενο χρόνο. Πώς θα μειωθούν οι δύσκολοι ρύποι (τα αιωρούμενα μικροσωματίδια, το όζον, το ΝΟ2), που κοστίζουν κάθε χρόνο ζωές και υποβαθμισμένη υγεία; Ολοκληρωμένη πολιτική για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Ισως λόγω νέφους
