Η πρώτη δίκη «πιλότος» εκδόθηκε από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας και αφορά την υπέρμετρη αύξηση κατά 440% παραβόλου, η οποία τελικά κρίθηκε συνταγματική. Η διαδικασία για την έκδοση της δίκης – «πιλότος» ή αλλιώς...
«πρότυπης δίκης» προβλέπεται από το «νόμο Καστανίδη» (άρθρο 1 του Ν. 3900/2010). Η απόφαση αυτή της Ολομέλειας του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου αποτελεί πλέον οδηγό για όλα τα Διοικητικά Δικαστήρια της χώρας, τα οποία δεν μπορούν να παρεκκλίνουν από το περιεχόμενο της.
Ειδικότερα, με το άρθρο 45 του νόμου 3900/2010 προστέθηκε μια νέα διάταξη στον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας που αναφέρει ότι για όλες τις φορολογικές και τελωνειακές υποθέσεις (διαφορές) που είναι εκκρεμείς στη Δικαιοσύνη κατά την έναρξη ισχύος του επίμαχου Ν. 3900/2010 (1.1.2011), το σχετικό παράβολο θα ανέρχεται σε 100 ευρώ, ενώ πριν τη νέα ρύθμιση το παράβολο ήταν 4,4 ευρώ.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου (πρόεδρος ο Παν. Πικραμμένος) με την υπ' αριθμ. 601/2012 απόφασή της, έκρινε ότι παράβολο των 100 ευρώ που απαιτείται να καταβληθεί για την προσφυγή μέχρι την πρώτη συζήτηση της υπόθεσης, «δεν είναι κατά την κοινή πείρα τέτοιου ύψους ώστε να μπορεί να θεωρηθεί ότι παρεμποδίζει το δικαίωμα του προσφεύγοντα και εν γένει του διοικούμενου να προσφύγει ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων».
Κατά συνέπεια, συνεχίζουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, η υποχρέωση καταβολής του παραβόλου των 100 ευρώ «δεν αντίκειται στα περί δικαστικής προστασίας» που προβλέπει το άρθρο 20 παράγραφος 1 του Συντάγματος, ούτε στο άρθρο 6 παράγραφος 1 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), αλλού ούτε και στην συνταγματική αρχή της αναλογικότητας.
Στο «δια ταύτα» η απόφαση του ΣτΕ αναφέρει ότι «το άρθρο 45 του Ν. 3900/2010, «ισχύει και για τις εκκρεμείς κατά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού διαφορές», δηλαδή, 1.1.2011.
Κατόπιν αυτών, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας υποχρέωσε τεχνική εταιρεία, που είχε προσφύγει στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Πειραιά, να καταβάλει τη διαφορά του παραβόλου η οποία ανέρχεται στα 95,5 ευρώ (100 - 4,5 = 95,5 ευρώ), ενώ παρέπεμψε και πάλι την υπόθεση στο Διοικητικό Πρωτοδικείο για τα περαιτέρω.
«πρότυπης δίκης» προβλέπεται από το «νόμο Καστανίδη» (άρθρο 1 του Ν. 3900/2010). Η απόφαση αυτή της Ολομέλειας του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου αποτελεί πλέον οδηγό για όλα τα Διοικητικά Δικαστήρια της χώρας, τα οποία δεν μπορούν να παρεκκλίνουν από το περιεχόμενο της.
Ειδικότερα, με το άρθρο 45 του νόμου 3900/2010 προστέθηκε μια νέα διάταξη στον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας που αναφέρει ότι για όλες τις φορολογικές και τελωνειακές υποθέσεις (διαφορές) που είναι εκκρεμείς στη Δικαιοσύνη κατά την έναρξη ισχύος του επίμαχου Ν. 3900/2010 (1.1.2011), το σχετικό παράβολο θα ανέρχεται σε 100 ευρώ, ενώ πριν τη νέα ρύθμιση το παράβολο ήταν 4,4 ευρώ.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου (πρόεδρος ο Παν. Πικραμμένος) με την υπ' αριθμ. 601/2012 απόφασή της, έκρινε ότι παράβολο των 100 ευρώ που απαιτείται να καταβληθεί για την προσφυγή μέχρι την πρώτη συζήτηση της υπόθεσης, «δεν είναι κατά την κοινή πείρα τέτοιου ύψους ώστε να μπορεί να θεωρηθεί ότι παρεμποδίζει το δικαίωμα του προσφεύγοντα και εν γένει του διοικούμενου να προσφύγει ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων».
Κατά συνέπεια, συνεχίζουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, η υποχρέωση καταβολής του παραβόλου των 100 ευρώ «δεν αντίκειται στα περί δικαστικής προστασίας» που προβλέπει το άρθρο 20 παράγραφος 1 του Συντάγματος, ούτε στο άρθρο 6 παράγραφος 1 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), αλλού ούτε και στην συνταγματική αρχή της αναλογικότητας.
Στο «δια ταύτα» η απόφαση του ΣτΕ αναφέρει ότι «το άρθρο 45 του Ν. 3900/2010, «ισχύει και για τις εκκρεμείς κατά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού διαφορές», δηλαδή, 1.1.2011.
Κατόπιν αυτών, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας υποχρέωσε τεχνική εταιρεία, που είχε προσφύγει στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Πειραιά, να καταβάλει τη διαφορά του παραβόλου η οποία ανέρχεται στα 95,5 ευρώ (100 - 4,5 = 95,5 ευρώ), ενώ παρέπεμψε και πάλι την υπόθεση στο Διοικητικό Πρωτοδικείο για τα περαιτέρω.