(από το : mediasoup.gr)
O Ηλίας Βενέζης άφησε πίσω του την “Αιολική Γη”. Ο Παύλος Γερουλάνος άφησε πίσω του την “Καμένη Γη”. Η διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς μας επί των ημερών του μοιάζει με τη βιασμένη γη της Ηλείας, τον Αύγουστο του 2007. Ακατάλληλος και...
παντελώς ανίκανος για το χαρτοφυλάκιο που του ανατέθηκε, αδιάφορος μέχρι το μεδούλι, χωρίς κανένα απολύτως όραμα και στόχο, με έλλειψη της στοιχειώδους ευαισθησίας, με πλήρη ανεπάρκεια σκέψης.
Με την προσωπική φίλη του Γιώργου Παπανδρέου, Λίνα Μενδώνη, στη θέση της γενικής γραμματέως του υπουργείου Πολιτισμού, αποτέλεσαν ένα ευφάνταστο, φανφαρόνικο, φλύαρο και βερμπαλιστικό δίδυμο, κενού περιεχομένου. Για την ιστορία, η ανιστόρητη ιστορικός κα Μενδώνη έχει κυβερνητικές περγαμηνές από την περίοδο Σημίτη, και εκτός των άλλων είναι συγγραφέας δύο μονογραφιών. Η μια έχει τίτλο “Προστασία, ανάδειξη και διαχείριση του πολιτιστικού αποθέματος” και η άλλη “Θεωρία και πολιτική του Πολιτισμού”. Τους τίτλους αυτούς δεν τους αναφέρω καθόλου τυχαία, και θα δείτε παρακάτω το “γιατί”.
Ο Παύλος Γερουλάνος, γέννημα θρέμμα της πλατείας Κολωνακίου, εκ των στενών φίλων του Γιώργου Παπανδρέου, ανήκει στη λεγόμενη σοσιαλιστική συνιστώσα του Da Capo. Και μπορεί κάποτε το Da Capo να γίνει μουσείο καφέ, τα όσα συνέβησαν όμως επί ημερών του Παύλου Γερουλάνου, ήταν απολύτως πιθανά και προβλέψιμα.
Την ώρα που η Ελλάδα βρισκόταν στη δίνη ισχυρών αναταράξεων, ο πρώην υπουργός Πολιτισμού ξόδευε 3,2 εκατομμύρια ευρώ για να κάνει γνωστό του Βυζάντιο στις Ηνωμένες Πολιτείες, ανέθετε τομείς της διοργάνωσης στο Μουσείο Μπενάκη και στη μητέρα του Αιμιλία Γερουλάνου, προέδρου του Μουσείου, με παχυλότατες αμοιβές και αποζημιώσεις. Το θέμα αυτό μού το θύμισε και η Σεμίνα, την ώρα που συνομιλούσαμε στον REAL FM για την προκλητική σιωπή των πολιτικών. Ταυτόχρονα, ο Παύλος Γερουλάνος άνοιγε τις αγκάλες του και υπέγραφε συμβόλαια αμοιβαίας συνεργασίας με το αμερικανικό μουσείο Ζαν Πωλ Γκετί, γνωστό για τις μαφιόζικες πρακτικές του, το οποίο λειτούργησε πολλάκις ως κλεπταποδόχος σε βάρος της χωρας μας, αγοράζοντας από αρχαιοκάπηλους σημαντικά εκθέματα της ελληνικής αρχαιότητας.
Και μπορεί ο Παύλος Γερουλάνος να περιέβαλε με αγάπη και φροντίδα το μουσείο Γκετί, τα ελληνικά μουσεία όμως τα άφησε να αργοπεθαίνουν αβοήθητα, από ακατάσχετη αιμορραγία, ελλείψει πόρων και προσωπικού.
Δεν είναι μόνο το αρχαιολογικό μουσείο της Ολυμπίας. Δεν είναι μόνο η Εθνική Πινακοθήκη. Είναι και το μουσείο του Θεόφιλου, στη Βαρειά της Μυτιλήνης. Πρόκειται για ένα θέμα που δεν έχει γίνει ευρύτερα γνωστό, αποτελεί όμως το απαύγασμα της σκέψης και την αιχμή της δράσης του πρώην υπουργού.
Το Μουσείο Θεόφιλου το επισκέφθηκα για πρώτη φορά πριν 20 χρόνια όταν ήμουνα φαντάρος στη Λέσβο. Το επισκέφθηκα και το 2005 με τα παιδιά μου. Βρίσκεται σε μία κατάφυτη περιοχή, με απέραντους ελαιώνες, κοντά στο αεροδρόμιο του νησιού.
Σε εκείνη τη φανταρίστικη κυριακάτική έξοδό μου, συνάντησα στο Μουσείο έναν πιλότο της British Airways. Τον είδα με τη στολή του, μου έκανε εντύπωση και πιάσαμε κουβέντα. Το αεροπλάνο του θα έμενε τέσσερις ώρες στο αεροδρόμιο και εκείνος εκμεταλλεύτηκε αυτό το μεσοδιάστημα. Πήρε ένα ταξί και ήρθε ως εδώ. Δεν πήγε ούτε να φάει, ούτε να πιει, ούτε να δει την πόλη, που τα καλοκαίρια την έβλεπε μόνο από ψηλά. Ήρθε να δει το Μουσείο, γιατί αγαπούσε τον Θεόφιλο και τις ανθρώπινες φιγούρες του.
Τον κοιτούσα που στεκόταν ευλαβικά μπροστά στους πίνακες και ανάσαινε βαθιά την Ελλάδα. Μια Ελλάδα, που άνθρωποι σαν τον Γερουλάνο και την Μενδώνη, την πνίγουν με τα ίδια τους τα χέρια. Ο μεν πρώτος με τη life style ασημαντότητά του, η δε δεύτερη με τα κομματικά χαρακώματα που σκάβει (και ως ιστορικός αρχαιολόγος που είναι, ξέρει να σκάβει καλά).
Το 2005, την τελευταία δηλαδή φορά που πήγα στη Βαρειά, το Μουσείου του Θεόφιλου παράπαιε ανάμεσα στη φθορά και στην ανυπαρξία. Η αντίστροφη μέτρηση είχε ήδη αρχίσει.
Τον Ιανουάριο του 2011, γίνεται γνωστό ότι 86 πίνακες του σπουδαίου λαϊκού ζωγράφου έχουν καταστραφεί, εκτεθειμένοι στις καιρικές συνθήκες. Ο πρώην υπουργός Πολιτισμού ουδέποτε προβληματίστηκε ή έστω σκέφτηκε ότι η βροχή, το αγιάζι και ο ήλιος θα τρύπωναν στο εσωτερικό του Μουσείου από την ετοιμόρροπη στέγη.
Επειδή όμως η ανεπάρκεια και η αδιαφορία δικαιολογούν και αθωώνουν εν μέρει τον Παύλο Γερουλάνο, νομίζω ότι θα έπρεπε να παραπεμφθεί στη δικαιοσύνη για ασέλγεια σε βάρος του ελληνικού πολιτισμού.
Η δε κυρία Μενδώνη, ίσως συνήργησε σε αυτή την ασέλγεια, για να κάνει μία νέα διδακτορική διατριβή, αυτή τη φορά στην “Προστασία ανάδειξη και διαχείριση του Πολιτιστικού Απoθέματος”, με αντικείμενο μελέτης το καταστραμμένο Μουσείο του Θεόφιλου. Και αν στοιχειοθετηθούν κάποτε σε βάρος της ποινικές ευθύνες, θα έχει αρκετό χρόνο για τη συγγραφή της διατριβής στη φυλακή.
