Ρεπορτάζ : Ελένη Κωσταρέλου
(από την Ελευθεροτυπία)
Αποδείξεις-παγίδα που οδηγούν σε απώλεια του αφορολόγητου ορίου των 12.000 ευρώ, αυστηρά τεκμήρια που διευρύνονται και αυξάνονται, πιάνοντας όσους δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα, καθώς και αλλαγές στις εκπιπτόμενες δαπάνες που περιορίζουν το...
φόρο είναι οι καινοτομίες της φετινής φορολογικής δήλωσης.
Περισσότεροι από 3,5 εκατομμύρια μισθωτοί και συνταξιούχοι θα βρεθούν ενώπιον του εφόρου μέσα στον Μάιο -αν και εξετάζεται ήδη η παράταση των προθεσμιών υποβολής, που λήγουν από 3 έως 31 του μήνα, λόγω της εμπλοκής στο taxis.
Η «Ε» σας οδηγεί βήμα βήμα στη συμπλήρωση της δήλωσής σας, που βρίθει από παγίδες, οι οποίες μπορεί να σας στοιχίσουν κάποιες εκατοντάδες ευρώ φόρου. Πρέπει να επιδείξετε ιδιαίτερη προσοχή, από τη συμπλήρωση των πληροφοριακών στοιχείων, που στις περισσότερες περιπτώσεις κρύβουν απαλλασσόμενα εισοδήματα, και τη συμπλήρωση των μισθών ή άλλων εισοδημάτων, μέχρι την αναγραφή των τεκμηρίων, που μπορεί να σας οδηγήσουν σε παραπάνω φόρο αν η αντικειμενική δαπάνη είναι χαμηλότερη από το δηλωθέν εισόδημα, και κυρίως των δαπανών που εκπίπτουν και εντέλει οδηγούν σε μικρότερο φόρο.
Ακολουθήστε τα 60 βήματα για τη συμπλήρωση της δήλωσης και μην ξεχάσετε πως είναι απαραίτητη η υπογραφή και των δύο συζύγων, ειδάλλως δεν γίνεται δεκτή, ενώ πρέπει να φέρει υπογραφή και στοιχεία λογιστή όταν συμπληρώνεται από αυτόν.
Η δήλωση μπορεί να υποβληθεί είτε έντυπα με συστημένη επιστολή στην εφορία είτε αυτοπροσώπως στη ΔΟΥ σας είτε ηλεκτρονικά μέσω του www.gsis.gr, εφόσον υπάρχουν κωδικοί πρόσβασης τους οποίους αποκτάτε το αργότερο εντός 5μέρου και μετά από αίτηση. Ηλεκτρονική δήλωση υποβάλλουν και τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών. Το πλεονέκτημα της ηλεκτρονικής δήλωσης είναι η έκπτωση 1,5% και μέχρι 118 ευρώ από το φόρο.
Το φετινό εκκαθαριστικό, εκτός του τελικού αποτελέσματος, πληρωμή επιπλέον φόρου (εφάπαξ ή μέχρι τρεις δόσεις για βεβαίωση μέχρι Ιούλιο) ή επιστροφή, περιλαμβάνει αναλυτικά πού πάει κάθε ευρώ φόρου που πληρώνετε στο κράτος, εκτός του ότι αποτελεί και αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας.
1 Αν έχουν αλλάξει κάποια στοιχεία του φορολογούμενου ή της συζύγου διορθώνονται πάνω στο έντυπο της δήλωσης και η εφορία σάς στέλνει μετά τη μεταβολή που έγινε στο τμήμα Μητρώου. Μόνο η αλλαγή του ονόματος ή του επωνύμου προαπαιτεί δήλωση μεταβολής στο Μητρώο.
2 Οι σύζυγοι σημειώνουν «χ» στην ένδειξη έγγαμος. Διαζευγμένοι, εν διαστάσει ή χήροι δεν αναγράφουν τα στοιχεία του άλλου συζύγου και προαπαιτείται η δήλωση μεταβολής σχέσεων στο Μητρώο.
3 Οι γυναίκες που υποβάλλουν ατομική δήλωση συμπληρώνουν τα στοιχεία «του υπόχρεου» και αναγράφουν το όνομα του πατέρα και όχι πρώην συζύγου.
4 Δηλώσεις από εκπρόσωπο, τα στοιχεία του οποίου σημειώνονται στις σχετικές ενδείξεις, γίνονται δεκτές μόνο αν έχει υποβληθεί δήλωση σχέσεων στο Μητρώο.
5 Διαβάστε προσεκτικά τις ερωτήσεις του πίνακα 2 και συμπληρώστε ό,τι σας αφορά αν δεν θέλετε να χάσετε τα αφορολόγητα ή να σας υπολογίσουν λάθος φόρο ή να σας ταλαιπωρήσει η εφορία.
6 Διατηρούνται και «13» παλιές ερωτήσεις σχετικά με νέους φορολογούμενους, κηδεμόνες ανηλίκων, επιτρόπους, κληρονόμους, μισθωτούς που έλαβαν στεγαστικό επίδομα, διαμένοντες σε παραμεθόριο (επιπλέον μείωση αφορολογήτου παιδιών κατά 60 ευρώ το καθένα), κατοίκους νησιών μέχρι 3.100 κατοίκους (τυγχάνουν αφορολογήτου 18.000 ευρώ), οι έχοντες μεταβολή στο Ε9 (συνυποβάλλουν και το ειδικό έντυπο αν υπάρχει οποιαδήποτε αλλαγή), κάτοικοι Ε.Ε. που απέκτησαν άνω του 90% εισοδήματος στην Ελλάδα, ανάπηροι, πληρώματα πλοίων, καθώς και αν θέλετε να έχετε τηλεφωνική ή ηλεκτρονική πληροφόρηση για την εκκαθάριση της δήλωσής σας.
7 Οι «7» καινούργιες ερωτήσεις αφορούν αν εξαιρείστε από την προσκόμιση αποδείξεων (διαμένοντες σε οίκο ευγηρίας, δημόσιοι υπάλληλοι εξωτερικού, φυλακισμένοι, κάτοικοι Ε.Ε. που αποκτούν εισόδημα πλέον 90% στην Ελλάδα), είστε δημόσιος υπάλληλος μόνιμος ή ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου (για λόγους απογραφής, φορολογικών διασταυρώσεων κ.λπ.), συνταξιούχος γεννημένος μέχρι 31.12.1945 (λόγω τεκμηρίων, καθώς εξαιρούνται οι άνω των 65 ετών για νοσοκόμο ή μείωση 30% τεκμηρίου), νέος επαγγελματίας ή επιχειρηματίας (έναρξη το 2010 και γεννημένοι από 1.1.1975 και μετά ώστε να απαλλαγούν του φόρου για κέρδη μέχρι 30.000 ευρώ), όσοι έχουν υποπέσει σε φορολογικές παραβάσεις (από 1.6.2010 και μετά, καθώς χάνουν το αφορολόγητο των 12.000 ευρώ), επιχειρηματίες με μείωση κύκλου εργασιών για δύο χρήσεις και διατήρηση αριθμού εργαζομένων (ώστε να τύχουν της μείωσης 20% των καθαρών κερδών και εισοδημάτων) και οι έχοντες περιουσία στο εξωτερικό (για φορολογικούς ελέγχους και κάλυψη τεκμηρίων).
8 Οι ανάπηροι συμπληρώνουν τον πίνακα 3 (κωδικοί 001-002) και τον αριθμό των προσώπων της οικογένειας με αναπηρία (κωδικοί 005-006) για να μη χάσουν το πρόσθετο αφορολόγητο 2.400 ευρώ.
9 Οι γονείς αναγράφουν τον αριθμό των παιδιών (003-004) για να τύχουν του πρόσθετου αφορολογήτου 1.500 ευρώ για το πρώτο παιδί, 3.000 ευρώ για δύο, 11.500 ευρώ για τρία και 2.000 ευρώ για καθένα από το τέταρτο και πάνω.
10 Αν το 2010 εισπράξατε εισόδημα προηγούμενου έτους, μπορείτε να επιλέξετε αν θα υποβάλετε συμπληρωματική δήλωση του έτους που αφορά το εισόδημα ή αν θέλετε να φορολογηθείτε φέτος. Στην πρώτη περίπτωση, το 20% απαλλάσσεται του φόρου.
11 Αν ο εργοδότης δεν σας έδωσε βεβαίωση αποδοχών, λόγω οικονομικής αδυναμίας, επίσχεσης εργασίας, πτώχευσης ή για λόγους ανωτέρας βίας (κατάληψη) ή αν δεν σας πλήρωσε, δεν αναγράφετε αυτές τις αποδοχές και συνυποβάλλετε υπεύθυνη δήλωση εξηγώντας το λόγο.
12 Οι αμοιβές αθλητών (επιμερισμός στα χρόνια διάρκειας του συμβολαίου) δηλώνονται στους κωδικούς 317-318.
13 Τα καθαρά εισοδήματα (αυτό που απομένει μετά την αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται οι φόροι), μόνο από μισθωτή εργασία, αθροίζονται και το συνολικό ποσό αναγράφεται στους κωδικούς 301-302. Εντάσσονται δωροεπιταγές, διατακτικές, επίδομα θέσης και ευθύνης, παροχή για οικιακό προσωπικό, δαπάνη ενοικίασης κατοικίας, τεκμαρτό ενοίκιο όταν διατίθεται κατοικία, ωφέλεια από άσκηση δικαιώματος μετοχών, παραχώρηση αυτοκινήτου για εργοστασιακή τιμολογιακή αξία άνω των 15.000 ευρώ, επίδομα στολής προσωπικού, επίδομα διαχειριστικών λαθών ή ταμείου, έξοδα κίνησης, επίδομα ασθενείας, συντάξεις ΟΓΑ, αποζημιώσεις εκπαιδευτικών, επίδομα εξωδιδακτικής απασχόλησης, αμοιβές γιατρών σε απογευματινά εξωτερικά ιατρεία ΕΣΥ και επίδομα ΟΑΕΔ αν τα υπόλοιπα εισοδήματα ξεπερνούν τις 30.000 ευρώ.
14 Η κύρια σύνταξη αναγράφεται στους κωδικούς 303-304 και ξεχωριστά στους κωδικούς 321-322 η επικουρική, τα μερίσματα και βοηθήματα από μετοχικά ταμεία, αρωγής ή αλληλοβοήθειας ή επικουρικά.
15 Επίσης στους κωδικούς 317-318 αναγράφονται τα επιδόματα ανέργων από προβληματικές επιχειρήσεις του ν. 1892/1990.
16Αν έχετε αγροτικά εισοδήματα συμπληρώνετε τα σημεία 4-10 του πίνακα 4Β, με το είδος της παραγωγής, τα στρέμματα ή ζώα ή άλλη μονάδα, την περιοχή, αν είναι αρδευόμενο ή μη, το καθαρό εισόδημα βάσει αντικειμενικών κριτηρίων (οι πίνακες αναρτήθηκαν τον Απρίλιο στις νομαρχίες και στην ιστοσελίδα της ΓΓΠΣ www.gsis.gr). Δηλώνετε τυχόν ζημιές, αποζημιώσεις και πάγιο εξοπλισμό. Στον ίδιο πίνακα αναγράφονται καθαρά κέρδη από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέχρι 100 kw και αγροτουριστική μονάδα μέχρι 10 δωμάτια (αναγραφή και σε κωδικούς 401-402, αλλά και συνυποβολή ειδικού εντύπου Ε3). Οι καινούργιοι κωδικοί 921-922 αφορούν το εισόδημα των ψαράδων βάσει βιβλίων (καθαρά κέρδη δηλώνονται σε κωδικούς 461-462) και όταν προσδιορίζεται αντικειμενικά, οι κωδικοί 923-924 (το ίδιο ποσό αναγράφεται στους κωδικούς 915-916).
17 Η επιχειρηματική αμοιβή δηλώνεται στους κωδικούς 403-404 και φορολογείται βάσει κλίμακας.
18Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με τζίρο μέχρι 150.000 και 300.000 ευρώ αντίστοιχα, μπορεί να ενταχθούν σε αυτοέλεγχο, που πλέον καθίσταται ακριβότερος, καθώς οδηγεί σε υψηλότερα καθαρά κέρδη ο νέος τρόπος υπολογισμού των εξωλογιστικών κερδών. Στην περίπτωση αυτή η δήλωση υποβάλλεται μόνο από λογιστή, ο οποίος επισυνάπτει και κατάσταση δαπανών που δεν αναγνωρίζονται (κλήσεις Τροχαίας, προσαυξήσεις φόρων κ.λπ.). Με το έντυπο Ε1 συνυποβάλλεται και το ειδικό έντυπο Ε3.
19Και οι ζημιές από την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος δηλώνονται στους κωδικούς 511-512, με δυνατότητα μεταφοράς στα επόμενα πέντε χρόνια, εκτός κι αν υπαχθείτε στην αυτορύθμιση, οπότε μηδενίζεται.
20Σε λογιστικό σύστημα βάσει βιβλίων και στοιχείων πέρασαν οι μηχανικοί και οι αρχιτέκτονες.
21Από τα εισοδήματα του ελευθέριου επαγγέλματος εκπίπτει και ένα μέρος (70% αν είναι μέχρι 1.600 κυβικά και 35% για μεγαλύτερα) των δαπανών συντήρησης, λειτουργίας, επισκευής, κυκλοφορίας, αποσβέσεων και μισθωμάτων των αυτοκινήτων που χρησιμοποιούν για τις ανάγκες τους.
22Τα εισοδήματα από ενοικιαζόμενα ακίνητα (διαμερίσματα, κατοικίες, καταστήματα, γραφεία, γη κ.λπ.) δηλώνονται στον πίνακα 4Ε, ενώ συνυποβάλλεται και το έντυπο Ε2. Φορολογούνται όλα τα δεδουλευμένα ενοίκια, ακόμα κι αν δεν εισπράχθηκαν. Φορολογείται πλέον αυτός που έχει την πλήρη κυριότητα του ακινήτου και όχι αυτός που έχει το ενοχικό δικαίωμα ενάσκησης επικαρπίας.
23 Τα κενά ακίνητα για διάστημα έξι μηνών και άνω αποδεικνύονται με την προσκόμιση λογαριασμού κοινής ωφέλειας, όπως ΔΕΗ.
24 Φορολογείται βάσει κλίμακας το εισόδημα που απομένει από τα ενοίκια μετά την αφαίρεση των εξόδων, όπως 5% (ή 15%-25% σε διατηρητέα ή 3% για οικοδομή σε οικόπεδο τρίτου και εισόδημα από γαίες) για αποσβέσεις χωρίς δικαιολογητικά, το 40% αν προσκομιστούν δικαιολογητικά (ασφάλιστρα, δικαστική δαπάνη για αμοιβή δικηγόρου προς απόδοση μισθίου και δίκες μεταξύ ιδιοκτητών και ενοικιαστών).
25 Δηλώνετε και το εισόδημα από υπεκμίσθωση ακινήτου, δηλαδή ενοικίαση σε τρίτο από τον ενοικιαστή.
26 Τα εισοδήματα από διατηρητέα κτίσματα ή καταστήματα δηλώνονται στους ειδικούς κωδικούς 131-132 και 133-134, αντίστοιχα.
27 Εισοδήματα από κινητές αξίες, όπως μέρισμα από μετοχές ανώνυμων εταιρειών, τόκοι ομολογιών και χρεογράφων, αμοιβές και ποσοστά διοικητικών συμβουλίων Α.Ε., κέρδη αμοιβαίων κεφαλαίων, μερίσματα και τόκοι τίτλων αλλοδαπής, τόκοι καταθέσεων, δανείων, καθώς και τόκοι έντοκου τίτλου κατάθεσης ή εγγύησης που έγιναν ληξιπρόθεσμοι και απαιτητοί το 2010, δηλώνονται στον πίνακα 4ΣΤ.
28 Τα εισοδήματα από το εξωτερικό δηλώνονται στον πίνακα 4Ζ. Αν δεν υπάρχει διακρατική συμφωνία για τις συντάξεις, τότε δηλώνονται και φορολογούνται στην Ελλάδα, με συμψηφισμό του φόρου που ήδη πληρώθηκε στην αλλοδαπή. Αν υπάρχει διακρατική συμφωνία, πρέπει να ελέγξετε αν η φορολόγηση αφορά μόνο την Ελλάδα ή την άλλη χώρα ή και τα δύο κράτη.
29 Το εισόδημα από τόκους, μερίσματα, τίτλους και γενικά κινητές αξίες προερχόμενες από το εξωτερικό δηλώνεται στους κωδικούς 295-296.
30 Ακαθάριστα εισοδήματα από ακίνητα του εξωτερικού δηλώνονται στους κωδικούς 171-172 και τα καθαρά εισοδήματα στους κωδικούς 173-174, ενώ για ακίνητα επιφάνειας άνω των 300 τ.μ. αναγράφονται στους κωδικούς 395-396.
31 Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη, τα γνωστά τεκμήρια, διευρύνθηκαν και έγινα πιο αυστηρά, καθώς εντάσσονται πλέον ακόμα και η πρώτη κατοικία, το ενοικιαζόμενο ακίνητο, τα δίδακτρα των ιδιωτικών σχολείων και η δαπάνη για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων και δασκάλους.
32 Στον πίνακα 5 προστέθηκαν 6 νέοι κωδικοί, που αφορούν στοιχεία μονοκατοικίας (240, 241, 242) και φορολογήσιμους ίππους του οχήματος που αντικαταστάθηκαν από κυβικά και αναγράφεται πια το τεκμήριο (851 έως 858). Επίσης δημιουργήθηκε νέα σειρά για σκάφη αναψυχής (711-712), προστέθηκαν τα ανεμόπτερα (715-716), εντάχθηκαν τα δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία (769) και η δαπάνη για οικιακούς βοηθούς, δασκάλους και σοφέρ (770).
33 Το τεκμήριο ξεκινάει από 30 ευρώ ανά τ.μ. για ακίνητα με επιφάνεια μέχρι 80 τ.μ., 50 ευρώ για 81-120 τ.μ., 80 ευρώ για 121-200 τ.μ., 150 ευρώ για 201-300 τ.μ., 300 ευρώ για 301 τ.μ. και πάνω, καθώς και 30 ευρώ για κάθε τ.μ. βοηθητικού χώρου.
34 Το τεκμήριο προσαυξάνει 40% σε περιοχές με υψηλή αντικειμενική αξία, 2.800-4.999 ευρώ, και 70% για αξίας 5.000 ευρώ και άνω.
35 Στα τεκμήρια εντάσσονται:
- Η τεκμαρτή δαπάνη για την ιδιοκατοικούμενη κατοικία (κύρια ή δευτερεύουσα ή εξοχική) που προκύπτει βάσει αντικειμενικής αξίας ή τιμής εκκίνησης για τα εκτός συστήματος, επιφάνειας και κατηγορίας.
- Η μισθωμένη κατοικία, κύρια ή δευτερεύουσα.
- Η παραχωρούμενη δωρεάν επίσης κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία.
- Το αυτοκίνητο, με βάση τεκμήρια που έχουν προσδιοριστεί από το υπουργείο, ξεκινάει από 3.000 ευρώ ετησίως για οχήματα μέχρι 1.200 κυβικά και προσαυξάνει κατά 300 ευρώ ανά 100 κυβικά για 1.201-2.000 κ.έ., 500 ευρώ ανά 100 κυβικά για 2.001-3.000 κ.έ. και 700 ευρώ ανά 100 κυβικά για άνω 3.000 κ.έ., με μείωση 30% για παλαιότητα 5-10 χρόνια, 20% για άνω 10 ετών, 30% για όσα κυκλοφόρησαν μεταξύ 2001 και 2005, 50% για παλαιότερα του 2001.
- Τα ανοικτά σκάφη αναψυχής με τεκμήριο 3.000 ευρώ για μέχρι 5 μέτρα χωρίς χώρο ενδιαίτησης και 4.000 ευρώ για άνω των 5 μέτρων, με μείωση λόγω παλαιότητας. Για τα κλειστά σκάφη είναι 8.000 ευρώ για ολικό μήκος μέχρι 7 μέτρα.
- Αμοιβές πληρωμάτων πλοίων.
- Αεροσκάφη, ελικόπτερα και ανεμόπτερα.
- Πισίνες. Ξεκινούν από 100 ευρώ ανά τ.μ. για επιφάνεια μέχρι 60 τ.μ. και 200 ευρώ ανά τ.μ. για άνω των 60 τ.μ., με διπλασιασμό για εσωτερικές.
- Τα δίδακτρα των ιδιωτικών σχολείων, όπως αναγράφονται στην απόδειξη πληρωμής.
- Βοηθητικό προσωπικό βάσει του κατώτερου ορίου αμοιβών (800 ευρώ για το 2010) της συλλογικής σύμβασης και όχι πληρωτέων αποδοχών.
- Η ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης 3.000 ευρώ για ένα άτομο και 5.000 ευρώ για ζευγάρι.
36 Προσαύξηση έχουμε 20% για μονοκατοικίες.
37 Το τεκμήριο της δευτερεύουσας κατοικίας μειώνεται 50%.
38 Στα ακίνητα προσμετρώνται και οι βοηθητικοί χώροι.
39 Τα τεκμήρια μειώνονται κατά 30% στην περίπτωση των συνταξιούχων άνω των 65 ετών (γεννηθέντες μέχρι 31.12.1945), αρκεί να έχουν συμπληρωθεί οι κωδικοί του πίνακα 2.
40 Απαραίτητη η συμπλήρωση όλων των στοιχείων στον πίνακα των ακινήτων. Από τη διεύθυνση και τους δρόμους που περικλείουν το οικοδομικό τετράγωνο μέχρι την επιφάνεια και την τιμή ζώνης όταν είναι πάνω από 2.800 ευρώ.
41 Οι μήνες ιδιοκατοίκησης είναι 12 και στην περίπτωση της δευτερεύουσας κατοικίας όπου έχουμε απλώς μείωση τεκμηρίου.
42 Το σύνολο των επιβατικών αυτοκινήτων έχει πλέον τεκμήριο, ακόμα και όσα αγοράστηκαν από τον ΟΔΔΥ, συνταξιούχων ή εισοδηματιών ή άνω των 65 ετών, εισαγόμενα με μειωμένους δασμούς, φόρους ή τέλη.
43 Εξαιρούνται των τεκμηρίων τα ειδικά διασκευασμένα επιβατικά αναπήρων, οι αντίκες με πιστοποιητικό αυθεντικότητας, όσα είναι σε ακινησία με κατάθεση πινακίδων στην εφορία, εσπερινά σχολεία ή ειδικών αναγκών, οικιακοί βοηθοί για αναπήρους με αναπηρία 67% και άνω ή νοσοκόμοι για άνω των 65 ετών.
44 Εκτός των τεκμηρίων διαβίωσης υπάρχουν και τα τεκμήρια απόκτησης, το πόθεν έσχες. Εντάσσονται ακίνητα, αυτοκίνητα, μοτοσικλέτες, σκάφη, αεροσκάφη, κινητά αξίας άνω των 10.000 ευρώ, ανέγερση οικοδομών, πισίνες, δωρεές ή γονικές παροχές ή χορηγίες χρημάτων, καθώς και τοκοχρεολυτική δόση απόσβεσης δανείων (προς οποιονδήποτε) ή πιστώσεων. Δηλώνονται τα πραγματικά ποσά αγοράς και επισυνάπτονται αντίγραφα συμβολαίων, βεβαιώσεις ή άλλα αποδεικτικά. Στα ποσά αυτά συμπεριλαμβάνονται ακόμα και τα έξοδα απόκτησής τους (όπως συμβολαιογραφικά, δασμοί, φόροι κ.λπ.).
45 Στην πρώτη κατοικία έχουμε τρία καθεστώτα: απαλλαγή από τεκμήριο πρώτης κατοικίας μέχρι 120 τ.μ. αν αποκτήθηκαν 1.1.-22.4.2010, τεκμήριο από το πρώτο τ.μ. επιφάνειας για αποκτηθέντα 23.4.-16.12.2010 και απαλλαγή μέχρι 120 τ.μ. και αξίας μέχρι 200.000 ευρώ για αποκτηθέντα από 17.12.-31.12.2010.
46 Η απαλλαγή από το τεκμήριο ισχύει όταν ο φορολογούμενος, η σύζυγος και τα προστατευόμενα μέλη δεν έχουν δικαίωμα σε ακίνητο άνω 70 τ.μ., άνω των 90 τ.μ. όταν υπάρχει ένα παιδί, άνω των 110 τ.μ. με 2 παιδιά και άνω των 135 τ.μ. με 3 παιδιά και προσαύξηση 25 τ.μ. για κάθε επιπλέον παιδί.
47 Τα τεκμήρια είναι μαχητά, καθώς μπορεί να αμφισβητηθούν εφόσον υπάρχουν βάσιμα αποδεικτικά στοιχεία ή περιστατικά. Ο φορολογούμενος μπορεί να αποδείξει ότι οι δαπάνες του είναι μικρότερες. Τα ποσά που μειώνουν το τεκμήριο δηλώνονται στους κωδικούς 781-782 από ανάλωση κεφαλαίων προηγούμενων ετών (ό,τι απομένει μετά την αφαίρεση τεκμηρίων) ή πώληση περιουσιακών στοιχείων ή εισαγωγή χρημάτων από αλλοδαπή ή δάνεια ή δωρεές κ.λπ. και στους 787-788 από ανάλωση κεφαλαίου που φορολογήθηκε ή απαλλασσόταν από φόρο.
48 Το καθαρό εισόδημα που υπήρχε το 2010, αλλά έπαψε να υπάρχει στις 1.1.2011 αναγράφεται στους κωδικούς 655-656 και λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της προκαταβολής φόρου του επόμενου έτους. Επί παραδείγματι, αν το 2010 είχατε εισόδημα από ενοίκια, το οποίο θα συνεχίσετε να έχετε το 2011, αναγράφετε το ποσό σε αυτούς τους κωδικούς, προκειμένου να υπολογιστεί η προκαταβολή φόρου.
49 Το τεκμήριο που έπαψε να υπάρχει στις 1.1.2011 αναγράφεται στους κωδικούς 693-694, καθώς λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της προκαταβολής φόρου του επόμενου έτους για όσους φορολογούνται βάσει τεκμηρίων.
50 Δηλώνονται προαιρετικά στους κωδικούς 659-660 και εισοδήματα που απαλλάσσονται από φόρο ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο: τα μερίσματα Α.Ε. και ΕΠΕ ή αλλοδαπής, τα κέρδη από πώληση μετοχών ή repos, τόκοι καταθέσεων, τόκοι τίτλων Δημοσίου ή εντόκων ή ομολογιών, μισθοί ή συντάξεις ολικώς τυφλών και ατόμων με αναπηρία άνω του 80%, εξωιδρυματικό επίδομα, συντάξεις αναπήρων πολέμου ή οικογενειών θυμάτων πολέμου ή αναπήρων στρατιωτικών ή θυμάτων ειρηνικής περιόδου, ισόβια σύνταξη και επίδομα πολύτεκνης μητέρας, συντάξεις από αλλοδαπή, υποτροφίες από Δημόσιο ή ιδρύματα και γενικώς κάθε είδους εισόδημα που δεν έχει δηλωθεί σε άλλο κωδικό. Η αναγραφή ορισμένων εισοδημάτων μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη μελλοντικά για την κάλυψη τεκμηρίων.
51 Οι πλανόδιοι λιανοπωλητές και οι πωλητές λαϊκών αγορών δηλώνουν τα καθαρά εισοδήματα (μετά την αφαίρεση φόρου) στους κωδικούς 659-660, όπως και τα κέρδη από την ατομική επιχείρηση και τα εισοδήματα των παραγωγών ρεύματος που πωλείται στη ΔΕΗ ή άλλο προμηθευτή.
52 Ο φόρος των εισοδημάτων των κωδικών 659-660 αναγράφεται στους κωδικούς 433-434.
53 Τα κέρδη από συμμετοχή σε επιχειρήσεις δηλώνονται στους κωδικούς 431-432.
54 Το ΕΚΑΣ δηλώνεται στους κωδικούς 305-306, οι αγροτικές επιδοτήσεις στους 477-478, το ενοίκιο που πλήρωσε ο επαγγελματίας στους κωδικούς 793-794 και 615-616 με σημείωση των στοιχείων του εκμισθωτή, τα ενοίκια που πληρώθηκαν για ακίνητο, όπως δευτερεύουσας κατοικίας, πλην κύριας κατοικίας ή οικίας παιδιών που σπουδάζουν, στους κωδικούς 419-420.
55 Στον πίνακα 6 προστέθηκαν νέοι κωδικοί: 661-662 για το επίδομα ανεργίας του ΟΑΕΔ (δεν φορολογείται αν τα υπόλοιπα εισοδήματα είναι μέχρι 30.000 ευρώ) και 783-784 για τα επαναπατριζόμενα κεφάλαια, τα οποία μπορεί να μειώσουν την τεκμαρτή δαπάνη.
56 Το αφορολόγητο όριο των 12.000 ευρώ διατηρείται μόνο αν προσκομιστούν αποδείξεις λιανικής πώλησης ή παροχής υπηρεσιών. Δεν απαιτούνται αποδείξεις για εισοδήματα μέχρι 6.000 ευρώ, απαιτείται το 10% για 6.001-12.000 ευρώ και το 30% για το τμήμα του εισοδήματος άνω των 30.000 ευρώ. Ο φορολογούμενος που δεν προσκομίσει αποδείξεις επιβαρύνεται με φόρο 10% επί του ποσού των δαπανών που του λείπουν. Αν υποβάλει περισσότερες αποδείξεις, συνολικά μέχρι 15.000 ευρώ, θα έχει μπόνους φόρου 10% επί των πρόσθετων αποδείξεων που δεν χρειάζεται για να καλύψει το αφορολόγητο.
Στο φάκελο βάλτε μέσα κάθε είδους απόδειξη πλην τιμολογίων ΔΕΚΟ, καζίνου, τυχερών παιχνιδιών κ.λπ. και στο εξωτερικό φύλλο αναγράψτε ονοματεπώνυμο, ΑΦΜ, αριθμό αποδείξεων και αξία. Οι αποδείξεις στέλνονται με το φάκελο της δήλωσης όταν υποβάλλεται έντυπα ή διακρατούνται στην οικία για ηλεκτρονική.
Προσοχή στις άλλες δαπάνες που εκπίπτουν (ιατρικά, ασφάλιστρα, τόκοι, ιδιαίτερα κ.λπ.) που δηλώνονται ξεχωριστά, καθώς περιορίζουν περαιτέρω το φόρο.
Τα καινούργια στοιχεία αφορούν τη μη δήλωση των ασφαλιστικών εισφορών από λιανοπωλητές ή εκμεταλλευτές ενοικιαζόμενων δωματίων, την ξεχωριστή αναγραφή (κωδικοί 033-034) των χορηγιών που έγιναν μέχρι 22.4.2010 και όσων έγιναν μετά (κωδικοί 035-036).
57 Οι φόροι που παρακρατήθηκαν ή αναλογούν στο εισόδημα αναγράφονται στον πίνακα 8. Ο νέος κωδικός του πίνακα είναι 653 -654 για το φόρο λιανοπωλητών.
58 Τα στοιχεία (ονόματα, έτος γέννησης, σχολείο, ΑΦΜ συγγενή) δηλώνονται στον πίνακα 9 υποχρεωτικά αν δεν θέλετε να χάσετε τα πρόσθετα αφορολόγητα ή απαλλασσόμενα ποσά. Για τα παιδιά που γεννήθηκαν το 2010 επισυνάπτεται ληξιαρχική πράξη γέννησης.
59 Ο πίνακας 10 αφορά στοιχεία, όπως εισόδημα από επίταξη κατοικιών (κωδικοί 745 -746), ένταξη σε αυτοέλεγχο (985 -986) και η αναγραφή από τον εφοριακό των τόκων υπερημερίας που δεν συμπεριλήφθηκαν στο στεγαστικό δάνειο του πίνακα 7 (κωδικοί 323 -324), καθώς και τυχόν προκαταβολή λόγω εισοδημάτων από ενοίκια.
60 Αν από την εκκαθάριση της δήλωσης προκύψει επιστροφή φόρου και θέλετε να αποφύγετε την ταλαιπωρία στο γκισέ, τότε αναγράψτε τον αριθμό του τραπεζικού σας λογαριασμού για να τα καταθέσουν αυτόματα. Επιστροφές άνω των 1.500 ευρώ πληρώνονται μόνο έπειτα από έλεγχο για τυχόν οφειλές.
(από την Ελευθεροτυπία)
Αποδείξεις-παγίδα που οδηγούν σε απώλεια του αφορολόγητου ορίου των 12.000 ευρώ, αυστηρά τεκμήρια που διευρύνονται και αυξάνονται, πιάνοντας όσους δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα, καθώς και αλλαγές στις εκπιπτόμενες δαπάνες που περιορίζουν το...
φόρο είναι οι καινοτομίες της φετινής φορολογικής δήλωσης.
Περισσότεροι από 3,5 εκατομμύρια μισθωτοί και συνταξιούχοι θα βρεθούν ενώπιον του εφόρου μέσα στον Μάιο -αν και εξετάζεται ήδη η παράταση των προθεσμιών υποβολής, που λήγουν από 3 έως 31 του μήνα, λόγω της εμπλοκής στο taxis.
Η «Ε» σας οδηγεί βήμα βήμα στη συμπλήρωση της δήλωσής σας, που βρίθει από παγίδες, οι οποίες μπορεί να σας στοιχίσουν κάποιες εκατοντάδες ευρώ φόρου. Πρέπει να επιδείξετε ιδιαίτερη προσοχή, από τη συμπλήρωση των πληροφοριακών στοιχείων, που στις περισσότερες περιπτώσεις κρύβουν απαλλασσόμενα εισοδήματα, και τη συμπλήρωση των μισθών ή άλλων εισοδημάτων, μέχρι την αναγραφή των τεκμηρίων, που μπορεί να σας οδηγήσουν σε παραπάνω φόρο αν η αντικειμενική δαπάνη είναι χαμηλότερη από το δηλωθέν εισόδημα, και κυρίως των δαπανών που εκπίπτουν και εντέλει οδηγούν σε μικρότερο φόρο.
Ακολουθήστε τα 60 βήματα για τη συμπλήρωση της δήλωσης και μην ξεχάσετε πως είναι απαραίτητη η υπογραφή και των δύο συζύγων, ειδάλλως δεν γίνεται δεκτή, ενώ πρέπει να φέρει υπογραφή και στοιχεία λογιστή όταν συμπληρώνεται από αυτόν.
Η δήλωση μπορεί να υποβληθεί είτε έντυπα με συστημένη επιστολή στην εφορία είτε αυτοπροσώπως στη ΔΟΥ σας είτε ηλεκτρονικά μέσω του www.gsis.gr, εφόσον υπάρχουν κωδικοί πρόσβασης τους οποίους αποκτάτε το αργότερο εντός 5μέρου και μετά από αίτηση. Ηλεκτρονική δήλωση υποβάλλουν και τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών. Το πλεονέκτημα της ηλεκτρονικής δήλωσης είναι η έκπτωση 1,5% και μέχρι 118 ευρώ από το φόρο.
Το φετινό εκκαθαριστικό, εκτός του τελικού αποτελέσματος, πληρωμή επιπλέον φόρου (εφάπαξ ή μέχρι τρεις δόσεις για βεβαίωση μέχρι Ιούλιο) ή επιστροφή, περιλαμβάνει αναλυτικά πού πάει κάθε ευρώ φόρου που πληρώνετε στο κράτος, εκτός του ότι αποτελεί και αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας.
1 Αν έχουν αλλάξει κάποια στοιχεία του φορολογούμενου ή της συζύγου διορθώνονται πάνω στο έντυπο της δήλωσης και η εφορία σάς στέλνει μετά τη μεταβολή που έγινε στο τμήμα Μητρώου. Μόνο η αλλαγή του ονόματος ή του επωνύμου προαπαιτεί δήλωση μεταβολής στο Μητρώο.
2 Οι σύζυγοι σημειώνουν «χ» στην ένδειξη έγγαμος. Διαζευγμένοι, εν διαστάσει ή χήροι δεν αναγράφουν τα στοιχεία του άλλου συζύγου και προαπαιτείται η δήλωση μεταβολής σχέσεων στο Μητρώο.
3 Οι γυναίκες που υποβάλλουν ατομική δήλωση συμπληρώνουν τα στοιχεία «του υπόχρεου» και αναγράφουν το όνομα του πατέρα και όχι πρώην συζύγου.
4 Δηλώσεις από εκπρόσωπο, τα στοιχεία του οποίου σημειώνονται στις σχετικές ενδείξεις, γίνονται δεκτές μόνο αν έχει υποβληθεί δήλωση σχέσεων στο Μητρώο.
5 Διαβάστε προσεκτικά τις ερωτήσεις του πίνακα 2 και συμπληρώστε ό,τι σας αφορά αν δεν θέλετε να χάσετε τα αφορολόγητα ή να σας υπολογίσουν λάθος φόρο ή να σας ταλαιπωρήσει η εφορία.
6 Διατηρούνται και «13» παλιές ερωτήσεις σχετικά με νέους φορολογούμενους, κηδεμόνες ανηλίκων, επιτρόπους, κληρονόμους, μισθωτούς που έλαβαν στεγαστικό επίδομα, διαμένοντες σε παραμεθόριο (επιπλέον μείωση αφορολογήτου παιδιών κατά 60 ευρώ το καθένα), κατοίκους νησιών μέχρι 3.100 κατοίκους (τυγχάνουν αφορολογήτου 18.000 ευρώ), οι έχοντες μεταβολή στο Ε9 (συνυποβάλλουν και το ειδικό έντυπο αν υπάρχει οποιαδήποτε αλλαγή), κάτοικοι Ε.Ε. που απέκτησαν άνω του 90% εισοδήματος στην Ελλάδα, ανάπηροι, πληρώματα πλοίων, καθώς και αν θέλετε να έχετε τηλεφωνική ή ηλεκτρονική πληροφόρηση για την εκκαθάριση της δήλωσής σας.
7 Οι «7» καινούργιες ερωτήσεις αφορούν αν εξαιρείστε από την προσκόμιση αποδείξεων (διαμένοντες σε οίκο ευγηρίας, δημόσιοι υπάλληλοι εξωτερικού, φυλακισμένοι, κάτοικοι Ε.Ε. που αποκτούν εισόδημα πλέον 90% στην Ελλάδα), είστε δημόσιος υπάλληλος μόνιμος ή ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου (για λόγους απογραφής, φορολογικών διασταυρώσεων κ.λπ.), συνταξιούχος γεννημένος μέχρι 31.12.1945 (λόγω τεκμηρίων, καθώς εξαιρούνται οι άνω των 65 ετών για νοσοκόμο ή μείωση 30% τεκμηρίου), νέος επαγγελματίας ή επιχειρηματίας (έναρξη το 2010 και γεννημένοι από 1.1.1975 και μετά ώστε να απαλλαγούν του φόρου για κέρδη μέχρι 30.000 ευρώ), όσοι έχουν υποπέσει σε φορολογικές παραβάσεις (από 1.6.2010 και μετά, καθώς χάνουν το αφορολόγητο των 12.000 ευρώ), επιχειρηματίες με μείωση κύκλου εργασιών για δύο χρήσεις και διατήρηση αριθμού εργαζομένων (ώστε να τύχουν της μείωσης 20% των καθαρών κερδών και εισοδημάτων) και οι έχοντες περιουσία στο εξωτερικό (για φορολογικούς ελέγχους και κάλυψη τεκμηρίων).
8 Οι ανάπηροι συμπληρώνουν τον πίνακα 3 (κωδικοί 001-002) και τον αριθμό των προσώπων της οικογένειας με αναπηρία (κωδικοί 005-006) για να μη χάσουν το πρόσθετο αφορολόγητο 2.400 ευρώ.
9 Οι γονείς αναγράφουν τον αριθμό των παιδιών (003-004) για να τύχουν του πρόσθετου αφορολογήτου 1.500 ευρώ για το πρώτο παιδί, 3.000 ευρώ για δύο, 11.500 ευρώ για τρία και 2.000 ευρώ για καθένα από το τέταρτο και πάνω.
10 Αν το 2010 εισπράξατε εισόδημα προηγούμενου έτους, μπορείτε να επιλέξετε αν θα υποβάλετε συμπληρωματική δήλωση του έτους που αφορά το εισόδημα ή αν θέλετε να φορολογηθείτε φέτος. Στην πρώτη περίπτωση, το 20% απαλλάσσεται του φόρου.
11 Αν ο εργοδότης δεν σας έδωσε βεβαίωση αποδοχών, λόγω οικονομικής αδυναμίας, επίσχεσης εργασίας, πτώχευσης ή για λόγους ανωτέρας βίας (κατάληψη) ή αν δεν σας πλήρωσε, δεν αναγράφετε αυτές τις αποδοχές και συνυποβάλλετε υπεύθυνη δήλωση εξηγώντας το λόγο.
12 Οι αμοιβές αθλητών (επιμερισμός στα χρόνια διάρκειας του συμβολαίου) δηλώνονται στους κωδικούς 317-318.
13 Τα καθαρά εισοδήματα (αυτό που απομένει μετά την αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται οι φόροι), μόνο από μισθωτή εργασία, αθροίζονται και το συνολικό ποσό αναγράφεται στους κωδικούς 301-302. Εντάσσονται δωροεπιταγές, διατακτικές, επίδομα θέσης και ευθύνης, παροχή για οικιακό προσωπικό, δαπάνη ενοικίασης κατοικίας, τεκμαρτό ενοίκιο όταν διατίθεται κατοικία, ωφέλεια από άσκηση δικαιώματος μετοχών, παραχώρηση αυτοκινήτου για εργοστασιακή τιμολογιακή αξία άνω των 15.000 ευρώ, επίδομα στολής προσωπικού, επίδομα διαχειριστικών λαθών ή ταμείου, έξοδα κίνησης, επίδομα ασθενείας, συντάξεις ΟΓΑ, αποζημιώσεις εκπαιδευτικών, επίδομα εξωδιδακτικής απασχόλησης, αμοιβές γιατρών σε απογευματινά εξωτερικά ιατρεία ΕΣΥ και επίδομα ΟΑΕΔ αν τα υπόλοιπα εισοδήματα ξεπερνούν τις 30.000 ευρώ.
14 Η κύρια σύνταξη αναγράφεται στους κωδικούς 303-304 και ξεχωριστά στους κωδικούς 321-322 η επικουρική, τα μερίσματα και βοηθήματα από μετοχικά ταμεία, αρωγής ή αλληλοβοήθειας ή επικουρικά.
15 Επίσης στους κωδικούς 317-318 αναγράφονται τα επιδόματα ανέργων από προβληματικές επιχειρήσεις του ν. 1892/1990.
16Αν έχετε αγροτικά εισοδήματα συμπληρώνετε τα σημεία 4-10 του πίνακα 4Β, με το είδος της παραγωγής, τα στρέμματα ή ζώα ή άλλη μονάδα, την περιοχή, αν είναι αρδευόμενο ή μη, το καθαρό εισόδημα βάσει αντικειμενικών κριτηρίων (οι πίνακες αναρτήθηκαν τον Απρίλιο στις νομαρχίες και στην ιστοσελίδα της ΓΓΠΣ www.gsis.gr). Δηλώνετε τυχόν ζημιές, αποζημιώσεις και πάγιο εξοπλισμό. Στον ίδιο πίνακα αναγράφονται καθαρά κέρδη από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέχρι 100 kw και αγροτουριστική μονάδα μέχρι 10 δωμάτια (αναγραφή και σε κωδικούς 401-402, αλλά και συνυποβολή ειδικού εντύπου Ε3). Οι καινούργιοι κωδικοί 921-922 αφορούν το εισόδημα των ψαράδων βάσει βιβλίων (καθαρά κέρδη δηλώνονται σε κωδικούς 461-462) και όταν προσδιορίζεται αντικειμενικά, οι κωδικοί 923-924 (το ίδιο ποσό αναγράφεται στους κωδικούς 915-916).
17 Η επιχειρηματική αμοιβή δηλώνεται στους κωδικούς 403-404 και φορολογείται βάσει κλίμακας.
18Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με τζίρο μέχρι 150.000 και 300.000 ευρώ αντίστοιχα, μπορεί να ενταχθούν σε αυτοέλεγχο, που πλέον καθίσταται ακριβότερος, καθώς οδηγεί σε υψηλότερα καθαρά κέρδη ο νέος τρόπος υπολογισμού των εξωλογιστικών κερδών. Στην περίπτωση αυτή η δήλωση υποβάλλεται μόνο από λογιστή, ο οποίος επισυνάπτει και κατάσταση δαπανών που δεν αναγνωρίζονται (κλήσεις Τροχαίας, προσαυξήσεις φόρων κ.λπ.). Με το έντυπο Ε1 συνυποβάλλεται και το ειδικό έντυπο Ε3.
19Και οι ζημιές από την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος δηλώνονται στους κωδικούς 511-512, με δυνατότητα μεταφοράς στα επόμενα πέντε χρόνια, εκτός κι αν υπαχθείτε στην αυτορύθμιση, οπότε μηδενίζεται.
20Σε λογιστικό σύστημα βάσει βιβλίων και στοιχείων πέρασαν οι μηχανικοί και οι αρχιτέκτονες.
21Από τα εισοδήματα του ελευθέριου επαγγέλματος εκπίπτει και ένα μέρος (70% αν είναι μέχρι 1.600 κυβικά και 35% για μεγαλύτερα) των δαπανών συντήρησης, λειτουργίας, επισκευής, κυκλοφορίας, αποσβέσεων και μισθωμάτων των αυτοκινήτων που χρησιμοποιούν για τις ανάγκες τους.
22Τα εισοδήματα από ενοικιαζόμενα ακίνητα (διαμερίσματα, κατοικίες, καταστήματα, γραφεία, γη κ.λπ.) δηλώνονται στον πίνακα 4Ε, ενώ συνυποβάλλεται και το έντυπο Ε2. Φορολογούνται όλα τα δεδουλευμένα ενοίκια, ακόμα κι αν δεν εισπράχθηκαν. Φορολογείται πλέον αυτός που έχει την πλήρη κυριότητα του ακινήτου και όχι αυτός που έχει το ενοχικό δικαίωμα ενάσκησης επικαρπίας.
23 Τα κενά ακίνητα για διάστημα έξι μηνών και άνω αποδεικνύονται με την προσκόμιση λογαριασμού κοινής ωφέλειας, όπως ΔΕΗ.
24 Φορολογείται βάσει κλίμακας το εισόδημα που απομένει από τα ενοίκια μετά την αφαίρεση των εξόδων, όπως 5% (ή 15%-25% σε διατηρητέα ή 3% για οικοδομή σε οικόπεδο τρίτου και εισόδημα από γαίες) για αποσβέσεις χωρίς δικαιολογητικά, το 40% αν προσκομιστούν δικαιολογητικά (ασφάλιστρα, δικαστική δαπάνη για αμοιβή δικηγόρου προς απόδοση μισθίου και δίκες μεταξύ ιδιοκτητών και ενοικιαστών).
25 Δηλώνετε και το εισόδημα από υπεκμίσθωση ακινήτου, δηλαδή ενοικίαση σε τρίτο από τον ενοικιαστή.
26 Τα εισοδήματα από διατηρητέα κτίσματα ή καταστήματα δηλώνονται στους ειδικούς κωδικούς 131-132 και 133-134, αντίστοιχα.
27 Εισοδήματα από κινητές αξίες, όπως μέρισμα από μετοχές ανώνυμων εταιρειών, τόκοι ομολογιών και χρεογράφων, αμοιβές και ποσοστά διοικητικών συμβουλίων Α.Ε., κέρδη αμοιβαίων κεφαλαίων, μερίσματα και τόκοι τίτλων αλλοδαπής, τόκοι καταθέσεων, δανείων, καθώς και τόκοι έντοκου τίτλου κατάθεσης ή εγγύησης που έγιναν ληξιπρόθεσμοι και απαιτητοί το 2010, δηλώνονται στον πίνακα 4ΣΤ.
28 Τα εισοδήματα από το εξωτερικό δηλώνονται στον πίνακα 4Ζ. Αν δεν υπάρχει διακρατική συμφωνία για τις συντάξεις, τότε δηλώνονται και φορολογούνται στην Ελλάδα, με συμψηφισμό του φόρου που ήδη πληρώθηκε στην αλλοδαπή. Αν υπάρχει διακρατική συμφωνία, πρέπει να ελέγξετε αν η φορολόγηση αφορά μόνο την Ελλάδα ή την άλλη χώρα ή και τα δύο κράτη.
29 Το εισόδημα από τόκους, μερίσματα, τίτλους και γενικά κινητές αξίες προερχόμενες από το εξωτερικό δηλώνεται στους κωδικούς 295-296.
30 Ακαθάριστα εισοδήματα από ακίνητα του εξωτερικού δηλώνονται στους κωδικούς 171-172 και τα καθαρά εισοδήματα στους κωδικούς 173-174, ενώ για ακίνητα επιφάνειας άνω των 300 τ.μ. αναγράφονται στους κωδικούς 395-396.
31 Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη, τα γνωστά τεκμήρια, διευρύνθηκαν και έγινα πιο αυστηρά, καθώς εντάσσονται πλέον ακόμα και η πρώτη κατοικία, το ενοικιαζόμενο ακίνητο, τα δίδακτρα των ιδιωτικών σχολείων και η δαπάνη για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων και δασκάλους.
32 Στον πίνακα 5 προστέθηκαν 6 νέοι κωδικοί, που αφορούν στοιχεία μονοκατοικίας (240, 241, 242) και φορολογήσιμους ίππους του οχήματος που αντικαταστάθηκαν από κυβικά και αναγράφεται πια το τεκμήριο (851 έως 858). Επίσης δημιουργήθηκε νέα σειρά για σκάφη αναψυχής (711-712), προστέθηκαν τα ανεμόπτερα (715-716), εντάχθηκαν τα δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία (769) και η δαπάνη για οικιακούς βοηθούς, δασκάλους και σοφέρ (770).
33 Το τεκμήριο ξεκινάει από 30 ευρώ ανά τ.μ. για ακίνητα με επιφάνεια μέχρι 80 τ.μ., 50 ευρώ για 81-120 τ.μ., 80 ευρώ για 121-200 τ.μ., 150 ευρώ για 201-300 τ.μ., 300 ευρώ για 301 τ.μ. και πάνω, καθώς και 30 ευρώ για κάθε τ.μ. βοηθητικού χώρου.
34 Το τεκμήριο προσαυξάνει 40% σε περιοχές με υψηλή αντικειμενική αξία, 2.800-4.999 ευρώ, και 70% για αξίας 5.000 ευρώ και άνω.
35 Στα τεκμήρια εντάσσονται:
- Η τεκμαρτή δαπάνη για την ιδιοκατοικούμενη κατοικία (κύρια ή δευτερεύουσα ή εξοχική) που προκύπτει βάσει αντικειμενικής αξίας ή τιμής εκκίνησης για τα εκτός συστήματος, επιφάνειας και κατηγορίας.
- Η μισθωμένη κατοικία, κύρια ή δευτερεύουσα.
- Η παραχωρούμενη δωρεάν επίσης κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία.
- Το αυτοκίνητο, με βάση τεκμήρια που έχουν προσδιοριστεί από το υπουργείο, ξεκινάει από 3.000 ευρώ ετησίως για οχήματα μέχρι 1.200 κυβικά και προσαυξάνει κατά 300 ευρώ ανά 100 κυβικά για 1.201-2.000 κ.έ., 500 ευρώ ανά 100 κυβικά για 2.001-3.000 κ.έ. και 700 ευρώ ανά 100 κυβικά για άνω 3.000 κ.έ., με μείωση 30% για παλαιότητα 5-10 χρόνια, 20% για άνω 10 ετών, 30% για όσα κυκλοφόρησαν μεταξύ 2001 και 2005, 50% για παλαιότερα του 2001.
- Τα ανοικτά σκάφη αναψυχής με τεκμήριο 3.000 ευρώ για μέχρι 5 μέτρα χωρίς χώρο ενδιαίτησης και 4.000 ευρώ για άνω των 5 μέτρων, με μείωση λόγω παλαιότητας. Για τα κλειστά σκάφη είναι 8.000 ευρώ για ολικό μήκος μέχρι 7 μέτρα.
- Αμοιβές πληρωμάτων πλοίων.
- Αεροσκάφη, ελικόπτερα και ανεμόπτερα.
- Πισίνες. Ξεκινούν από 100 ευρώ ανά τ.μ. για επιφάνεια μέχρι 60 τ.μ. και 200 ευρώ ανά τ.μ. για άνω των 60 τ.μ., με διπλασιασμό για εσωτερικές.
- Τα δίδακτρα των ιδιωτικών σχολείων, όπως αναγράφονται στην απόδειξη πληρωμής.
- Βοηθητικό προσωπικό βάσει του κατώτερου ορίου αμοιβών (800 ευρώ για το 2010) της συλλογικής σύμβασης και όχι πληρωτέων αποδοχών.
- Η ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης 3.000 ευρώ για ένα άτομο και 5.000 ευρώ για ζευγάρι.
36 Προσαύξηση έχουμε 20% για μονοκατοικίες.
37 Το τεκμήριο της δευτερεύουσας κατοικίας μειώνεται 50%.
38 Στα ακίνητα προσμετρώνται και οι βοηθητικοί χώροι.
39 Τα τεκμήρια μειώνονται κατά 30% στην περίπτωση των συνταξιούχων άνω των 65 ετών (γεννηθέντες μέχρι 31.12.1945), αρκεί να έχουν συμπληρωθεί οι κωδικοί του πίνακα 2.
40 Απαραίτητη η συμπλήρωση όλων των στοιχείων στον πίνακα των ακινήτων. Από τη διεύθυνση και τους δρόμους που περικλείουν το οικοδομικό τετράγωνο μέχρι την επιφάνεια και την τιμή ζώνης όταν είναι πάνω από 2.800 ευρώ.
41 Οι μήνες ιδιοκατοίκησης είναι 12 και στην περίπτωση της δευτερεύουσας κατοικίας όπου έχουμε απλώς μείωση τεκμηρίου.
42 Το σύνολο των επιβατικών αυτοκινήτων έχει πλέον τεκμήριο, ακόμα και όσα αγοράστηκαν από τον ΟΔΔΥ, συνταξιούχων ή εισοδηματιών ή άνω των 65 ετών, εισαγόμενα με μειωμένους δασμούς, φόρους ή τέλη.
43 Εξαιρούνται των τεκμηρίων τα ειδικά διασκευασμένα επιβατικά αναπήρων, οι αντίκες με πιστοποιητικό αυθεντικότητας, όσα είναι σε ακινησία με κατάθεση πινακίδων στην εφορία, εσπερινά σχολεία ή ειδικών αναγκών, οικιακοί βοηθοί για αναπήρους με αναπηρία 67% και άνω ή νοσοκόμοι για άνω των 65 ετών.
44 Εκτός των τεκμηρίων διαβίωσης υπάρχουν και τα τεκμήρια απόκτησης, το πόθεν έσχες. Εντάσσονται ακίνητα, αυτοκίνητα, μοτοσικλέτες, σκάφη, αεροσκάφη, κινητά αξίας άνω των 10.000 ευρώ, ανέγερση οικοδομών, πισίνες, δωρεές ή γονικές παροχές ή χορηγίες χρημάτων, καθώς και τοκοχρεολυτική δόση απόσβεσης δανείων (προς οποιονδήποτε) ή πιστώσεων. Δηλώνονται τα πραγματικά ποσά αγοράς και επισυνάπτονται αντίγραφα συμβολαίων, βεβαιώσεις ή άλλα αποδεικτικά. Στα ποσά αυτά συμπεριλαμβάνονται ακόμα και τα έξοδα απόκτησής τους (όπως συμβολαιογραφικά, δασμοί, φόροι κ.λπ.).
45 Στην πρώτη κατοικία έχουμε τρία καθεστώτα: απαλλαγή από τεκμήριο πρώτης κατοικίας μέχρι 120 τ.μ. αν αποκτήθηκαν 1.1.-22.4.2010, τεκμήριο από το πρώτο τ.μ. επιφάνειας για αποκτηθέντα 23.4.-16.12.2010 και απαλλαγή μέχρι 120 τ.μ. και αξίας μέχρι 200.000 ευρώ για αποκτηθέντα από 17.12.-31.12.2010.
46 Η απαλλαγή από το τεκμήριο ισχύει όταν ο φορολογούμενος, η σύζυγος και τα προστατευόμενα μέλη δεν έχουν δικαίωμα σε ακίνητο άνω 70 τ.μ., άνω των 90 τ.μ. όταν υπάρχει ένα παιδί, άνω των 110 τ.μ. με 2 παιδιά και άνω των 135 τ.μ. με 3 παιδιά και προσαύξηση 25 τ.μ. για κάθε επιπλέον παιδί.
47 Τα τεκμήρια είναι μαχητά, καθώς μπορεί να αμφισβητηθούν εφόσον υπάρχουν βάσιμα αποδεικτικά στοιχεία ή περιστατικά. Ο φορολογούμενος μπορεί να αποδείξει ότι οι δαπάνες του είναι μικρότερες. Τα ποσά που μειώνουν το τεκμήριο δηλώνονται στους κωδικούς 781-782 από ανάλωση κεφαλαίων προηγούμενων ετών (ό,τι απομένει μετά την αφαίρεση τεκμηρίων) ή πώληση περιουσιακών στοιχείων ή εισαγωγή χρημάτων από αλλοδαπή ή δάνεια ή δωρεές κ.λπ. και στους 787-788 από ανάλωση κεφαλαίου που φορολογήθηκε ή απαλλασσόταν από φόρο.
48 Το καθαρό εισόδημα που υπήρχε το 2010, αλλά έπαψε να υπάρχει στις 1.1.2011 αναγράφεται στους κωδικούς 655-656 και λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της προκαταβολής φόρου του επόμενου έτους. Επί παραδείγματι, αν το 2010 είχατε εισόδημα από ενοίκια, το οποίο θα συνεχίσετε να έχετε το 2011, αναγράφετε το ποσό σε αυτούς τους κωδικούς, προκειμένου να υπολογιστεί η προκαταβολή φόρου.
49 Το τεκμήριο που έπαψε να υπάρχει στις 1.1.2011 αναγράφεται στους κωδικούς 693-694, καθώς λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της προκαταβολής φόρου του επόμενου έτους για όσους φορολογούνται βάσει τεκμηρίων.
50 Δηλώνονται προαιρετικά στους κωδικούς 659-660 και εισοδήματα που απαλλάσσονται από φόρο ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο: τα μερίσματα Α.Ε. και ΕΠΕ ή αλλοδαπής, τα κέρδη από πώληση μετοχών ή repos, τόκοι καταθέσεων, τόκοι τίτλων Δημοσίου ή εντόκων ή ομολογιών, μισθοί ή συντάξεις ολικώς τυφλών και ατόμων με αναπηρία άνω του 80%, εξωιδρυματικό επίδομα, συντάξεις αναπήρων πολέμου ή οικογενειών θυμάτων πολέμου ή αναπήρων στρατιωτικών ή θυμάτων ειρηνικής περιόδου, ισόβια σύνταξη και επίδομα πολύτεκνης μητέρας, συντάξεις από αλλοδαπή, υποτροφίες από Δημόσιο ή ιδρύματα και γενικώς κάθε είδους εισόδημα που δεν έχει δηλωθεί σε άλλο κωδικό. Η αναγραφή ορισμένων εισοδημάτων μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη μελλοντικά για την κάλυψη τεκμηρίων.
51 Οι πλανόδιοι λιανοπωλητές και οι πωλητές λαϊκών αγορών δηλώνουν τα καθαρά εισοδήματα (μετά την αφαίρεση φόρου) στους κωδικούς 659-660, όπως και τα κέρδη από την ατομική επιχείρηση και τα εισοδήματα των παραγωγών ρεύματος που πωλείται στη ΔΕΗ ή άλλο προμηθευτή.
52 Ο φόρος των εισοδημάτων των κωδικών 659-660 αναγράφεται στους κωδικούς 433-434.
53 Τα κέρδη από συμμετοχή σε επιχειρήσεις δηλώνονται στους κωδικούς 431-432.
54 Το ΕΚΑΣ δηλώνεται στους κωδικούς 305-306, οι αγροτικές επιδοτήσεις στους 477-478, το ενοίκιο που πλήρωσε ο επαγγελματίας στους κωδικούς 793-794 και 615-616 με σημείωση των στοιχείων του εκμισθωτή, τα ενοίκια που πληρώθηκαν για ακίνητο, όπως δευτερεύουσας κατοικίας, πλην κύριας κατοικίας ή οικίας παιδιών που σπουδάζουν, στους κωδικούς 419-420.
55 Στον πίνακα 6 προστέθηκαν νέοι κωδικοί: 661-662 για το επίδομα ανεργίας του ΟΑΕΔ (δεν φορολογείται αν τα υπόλοιπα εισοδήματα είναι μέχρι 30.000 ευρώ) και 783-784 για τα επαναπατριζόμενα κεφάλαια, τα οποία μπορεί να μειώσουν την τεκμαρτή δαπάνη.
56 Το αφορολόγητο όριο των 12.000 ευρώ διατηρείται μόνο αν προσκομιστούν αποδείξεις λιανικής πώλησης ή παροχής υπηρεσιών. Δεν απαιτούνται αποδείξεις για εισοδήματα μέχρι 6.000 ευρώ, απαιτείται το 10% για 6.001-12.000 ευρώ και το 30% για το τμήμα του εισοδήματος άνω των 30.000 ευρώ. Ο φορολογούμενος που δεν προσκομίσει αποδείξεις επιβαρύνεται με φόρο 10% επί του ποσού των δαπανών που του λείπουν. Αν υποβάλει περισσότερες αποδείξεις, συνολικά μέχρι 15.000 ευρώ, θα έχει μπόνους φόρου 10% επί των πρόσθετων αποδείξεων που δεν χρειάζεται για να καλύψει το αφορολόγητο.
Στο φάκελο βάλτε μέσα κάθε είδους απόδειξη πλην τιμολογίων ΔΕΚΟ, καζίνου, τυχερών παιχνιδιών κ.λπ. και στο εξωτερικό φύλλο αναγράψτε ονοματεπώνυμο, ΑΦΜ, αριθμό αποδείξεων και αξία. Οι αποδείξεις στέλνονται με το φάκελο της δήλωσης όταν υποβάλλεται έντυπα ή διακρατούνται στην οικία για ηλεκτρονική.
Προσοχή στις άλλες δαπάνες που εκπίπτουν (ιατρικά, ασφάλιστρα, τόκοι, ιδιαίτερα κ.λπ.) που δηλώνονται ξεχωριστά, καθώς περιορίζουν περαιτέρω το φόρο.
Τα καινούργια στοιχεία αφορούν τη μη δήλωση των ασφαλιστικών εισφορών από λιανοπωλητές ή εκμεταλλευτές ενοικιαζόμενων δωματίων, την ξεχωριστή αναγραφή (κωδικοί 033-034) των χορηγιών που έγιναν μέχρι 22.4.2010 και όσων έγιναν μετά (κωδικοί 035-036).
57 Οι φόροι που παρακρατήθηκαν ή αναλογούν στο εισόδημα αναγράφονται στον πίνακα 8. Ο νέος κωδικός του πίνακα είναι 653 -654 για το φόρο λιανοπωλητών.
58 Τα στοιχεία (ονόματα, έτος γέννησης, σχολείο, ΑΦΜ συγγενή) δηλώνονται στον πίνακα 9 υποχρεωτικά αν δεν θέλετε να χάσετε τα πρόσθετα αφορολόγητα ή απαλλασσόμενα ποσά. Για τα παιδιά που γεννήθηκαν το 2010 επισυνάπτεται ληξιαρχική πράξη γέννησης.
59 Ο πίνακας 10 αφορά στοιχεία, όπως εισόδημα από επίταξη κατοικιών (κωδικοί 745 -746), ένταξη σε αυτοέλεγχο (985 -986) και η αναγραφή από τον εφοριακό των τόκων υπερημερίας που δεν συμπεριλήφθηκαν στο στεγαστικό δάνειο του πίνακα 7 (κωδικοί 323 -324), καθώς και τυχόν προκαταβολή λόγω εισοδημάτων από ενοίκια.
60 Αν από την εκκαθάριση της δήλωσης προκύψει επιστροφή φόρου και θέλετε να αποφύγετε την ταλαιπωρία στο γκισέ, τότε αναγράψτε τον αριθμό του τραπεζικού σας λογαριασμού για να τα καταθέσουν αυτόματα. Επιστροφές άνω των 1.500 ευρώ πληρώνονται μόνο έπειτα από έλεγχο για τυχόν οφειλές.