Προπαγάνδα: Οι δανειακές υποχρεώσεις των κρατών δεν εξαφανίζονται ποτέ και πρέπει να αποπληρώνονται στο ακέραιο.
Απάντηση: Ναι, η πρόταση είναι συνήθως αληθής, εκτός από τις περιπτώσεις που δεν είναι. Περίπου σαν τα @@ του καθολικού παπά. Είναι φτιαγμένα υποτίθεται για να μη χρησιμοποιούνται (αυτό δεν σημαίνει πως δεν χρησιμοποιούνται, όπως μπορούν να σας διαβεβαιώσουν εκατοντάδες καθολικά αγοράκια). Από τη στιγμή που αναγνωρίζεται το δικαίωμα της αθέτησης των υποχρεώσεων των ιδιωτών και των επιχειρήσεων (το ονομάζουμε και χρεοκοπία), είναι αστείο να λέμε πως δεν ισχύει το ίδιο για τα κράτη. Και το αστείο γίνεται ακόμα πιο φαιδρό εάν κάτσεις να διαβάσεις πόσο συχνά τα κράτη αθετούν τις δανειακές τους υποχρεώσεις. Κι επειδή βαριέμαι τον ατελείωτο κατάλογο από χώρες που έχουν κάνει διάφορα τερτίπια, θα σας πάρω ένα πρόσφατο και λίγο χαιρέκακο παράδειγμα:
Το 1948 η αμερικάνικη διοίκηση μετέφερε μυστικά στη γερμανία 23.000 κουτιά που έγραφαν επάνω “πόμολα”. Τα κουτιά αυτά άνοιξαν στις 20 Ιούνη και είχαν μέσα τα νέα γερμανικά μάρκα (τα γνωστά και ως Deutsche Mark). Το καινούργιο νόμισμα αντικατέστησε το παλιό RM (Reich Mark) με τον εξής τρόπο: Για τις τιμές, τους μισθούς και τα ενοίκια ισχύει σχέση ανταλλαγής 1:1 . Άρα 100RM μισθό είχες, 100DM μισθό θα έχεις. Για τις καταθέσεις και τα δάνεια όμως η σχέση ανταλλαγής ήταν 1:10 και από αυτά τα μισά πάγωσαν για ένα διάστημα. Άρα είχες 10.000RM θα αποκτούσες 1000DM. Στην ουσία οι πιο πολλές μετατροπές έγιναν σε ακόμα χειρότερη ισοτιμία (10RM για 65pfenig). Επιπλέον όλοι οι γερμανοί πήραν 60 DM σε δύο δόσεις για το νέο ξεκίνημα. Με αυτόν τον τρόπο η γερμανία πρακτικά υποδεκαπλασίασε όλες τις υποχρεώσεις της (σκεφτείτε τα 350δις ευρώ που χρωστάμε ως κράτος να γίνουν 35δις). Ταυτόχρονα τιμώρησε όσους είχαν συσσωρεύσει πλούτο στον πόλεμο, αλλά έκανε τα στραβά μάτια για τις επιχειρήσεις (που τελικά ωφελήθηκαν από μια πολύ καλύτερη σχέση ανταλλαγής). Διότι ας μην ξεχνάμε δεν υπήρχε πρόβλημα να είσαι ναζί, εάν ήσουν ταυτόχρονα καλός καπιταλιστής.
Φυσικά αυτή η αλλαγή είχε αρκετές αδικίες, αντιφάσεις και μια άρνηση για το παρελθόν, η οποία στοίχειωσε τη νεολαία της Δ.Γερμανίας 20-30 χρόνια αργότερα και που τελικά κόστισε στη χώρα πολύ παραπάνω από αυτό που κατάλαβαν οι μπακάληδες στην Bankfourt. Αλλά ας μην επεκταθούμε άλλο σε αυτό.
Για την ιστορία, ήταν αυτή η μονομερής κίνηση που εξόργισε τους σοβιετικούς, έκανε το ποτήρι να ξεχειλίσει και οδήγησε στον αποκλεισμό του βερολίνου μόλις 3μέρες αργότερα. Τυχαίο? Δεν νομίζω. Διότι σε αντίθεση με την προπαγάνδα της εποχής, ο παρανοικός στάλιν δεν ήθελε να κατακτήσει την ευρώπη (διότι παρανοϊκός ήταν μεν, αλλά κυρίως με τους υπηκόους του, κι όχι στην εξωτερική του πολιτική).
Το παραπάνω παράδειγμα δεν το αναφέρω για να κουνήσω κανένα δακτυλάκι στους γερμανούς ή σε οποιονδήποτε άλλο, ούτε ως ένδειξη εθνικής μαγκιάς. Το αναφέρω μόνο και μόνο για να πάψει αυτή η ηθικολογική βλακεία όπου διάφορα στελέχη της κυβέρνησης και των τραπεζών μιλάνε για την αθέτηση των υποχρεώσεών του κράτους σαν να ήταν το προπατορικό αμάρτημα. Εάν νιώθουν τύψεις για τις πράξεις τους, ας επιστρέψουν τις μίζες που μαζεύουν τόσες δεκαετίες ξεκινώντας από τη Siemens και τα υποβρύχια οι μεν, και τους φόρους που δεν πληρώνουν οι δε. Η ηθικολογία δεν έχει καμία θέση στη λογιστική μεταξύ κρατών και διαφόρων συσσωρευτών κεφαλαίου. Κι αυτό παρά την παπαρολογία στα ελληνικά ΜΜΕ, οι γερμανοί το έχουν καταλάβει πολύ καλά θέλοντας να πληρώσουν και οι ιδιώτες το μάρμαρο.
Οι κυβερνήσεις αθετούν καθημερινά τις υποχρεώσεις τους. Αυτό που μένει να συζητήσουμε είναι απέναντι σε ποιον! Μέχρι στιγμής τις αθετούν έναντι των υπηκόων τους και υπέρ των πιστωτών. Κι αυτό ισχύει για όλη την ευρώπη σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. Όσο τις αφήνουμε να το πράττουν, θα μεταφέρουν πλούτο προς τους φίλους τους μέχρι και η τελευταία καρέκλα να φύγει από το παιχνίδι. Το πότε θα συμβεί αυτό δεν είναι ακριβώς ελέγξιμο. Εάν η ΕΚΤ αυξήσει πραγματικά τα επιτόκια και δεν βολευτεί με μια αύξηση 0,25-0,5% για τα μάτια του κόσμου, τότε είναι εμφανές πως μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής περιφέρειας (και μέρος του πυρήνα επίσης) δεν θα μπορεί να αποπληρώσει τους αυξημένους τόκους και το ντόμινο των χρεοκοπιών θα ξεκινήσει.
Ακόμα κι αν η ΕΚΤ αποφασίσει να αγοράζει η ίδια τα ομόλογα των κρατών που έχουν πρόβλημα, στην ουσία προχωρώντας σε ένα αμερικάνικου τύπου QE, αυτό δεν είναι απαραίτητα καλό για τους πολλούς. Διότι στην ουσία η ΕΚΤ θα εκδώσει πληθωριστικό χρήμα το οποίο θα πάει πρώτα στα χέρια των ομολογιούχων και άρα το κέρδος τους σε σχέση με τους εργαζόμενους θα είναι πολύ μεγαλύτερο. Κι επειδή γνωρίζουμε καλά πόσο σοβαροί επενδυτές είναι οι ομολογιούχοι, γρήγορα αυτό το χρήμα θα πετάξει προς διάφορα καζινοεργαλεία όπως συμβαίνει και στο αμερική. Κι αν τα καζινοεργαλεία ονομάζονται commodities, ετοιμαστείτε για λίγο ακόμα πληθωρισμό που δεν θα είναι εξίσου καλός για τους πολλούς.
