(από το Βήμα της Κυριακής)
Αντιμέτωποι με το δίλημμα « πάρτε τώρα μέτρα για να μην έχετε την τύχη της Lehman Βrothers » βρίσκονται πλέον κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση που κλήθηκαν από την τρόικα να δείξουν «σύμπνοια» προκειμένου να εφαρμοστεί κοινά αποδεκτό...
πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής που θα στηριχθεί στις περικοπές δαπανών και στις αποκρατικοποιήσεις. Στις επαφές που είχε η τρόικα στην Αθήνα με το οικονομικό επιτελείο και τη ΝΔ διαπιστώθηκε ότι για να σταθεροποιηθεί το δημόσιο χρέος και να επιστρέψουμε στις αγορές χρειάζονται 90 δισ. ευρώ ως το 2015. Και αυτά πρέπει να εξοικονομηθούν με αυστηρά μέτρα συρρίκνωσης του Δημοσίου- πάγωμα προσλήψεων, μειώσεις αποδοχών με το νέο μισθολόγιο, περικοπές παροχών υγείας και συντάξεων- και από τις αποκρατικοποιήσεις και την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας που μπορεί να αποδώσει 50 δισ. ευρώ.
Η δυναμική του χρέους
Οπως περιγράφεται στα επίσημα πλέον στοιχεία, το έλλειμμα, έχει την τάση να ξεπεράσει τα 20 δισ. ευρώ εφέτος (πάνω από 9% του ΑΕΠ) αν δεν ληφθούν επειγόντως διορθωτικά μέτρα. Πρώτος στόχος για την κυβέρνηση τέθηκε η επαναφορά του προϋπολογισμού στις «ράγες», ώστε να συγκρατηθεί το έλλειμμα στα 17 δισ. ευρώ ή στα 7,5% του ΑΕΠ.
Το 2012, αν δεν ληφθούν μέτρα, θα ανέβει πάνω από τα 17 δισ. ευρώ, το 2013 στα 17 δισ. ευρώ, το 2014 στα 18,5 δισ. ευρώ και το 2015, λόγω της έκρηξης των τόκων, θα ξεπεράσει τα 20 δισ. ευρώ.
Αθροιστικά, αν δεν γίνει τίποτε, το δημόσιο χρέος θα επιβαρυνθεί κατά 90 δισ. ευρώ (!) την προσεχή τετραετία. Είναι προφανές ότι βρισκόμαστε ήδη σε αδιέξοδο.
Μεσοπρόθεσμο σχέδιο
Η κυβέρνηση, απαντώντας σε αυτά τα ερωτήματα, δήλωσε ότι έχει προετοιμάσει μέτρα ύψους 38 δισ. ευρώ τα οποία θα εφαρμοστούν σταδιακά ως και το 2015, αν και εφέτος θα απαιτηθούν πρόσθετες παρεμβάσεις στον προϋπολογισμό, ύψους 2 δισ. ευρώ. Γι΄ αυτό σκοπεύει να αντλήσει από αποκρατικοποιήσεις και αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας 50 δισ. ευρώ, τα οποία θα διατεθούν για τη μείωση του χρέους. Μάλιστα, εξετάζει τις δυνατότητες προείσπραξης μέρους των εσόδων αυτών είτε μέσω της έκδοσης «ενυπόθηκων ομολόγων» (cover bonds που εκδόθηκαν από τις αμερικανικές τράπεζες το 2008 μετά την κατάρρευση της Lehman Βrothers) είτε μέσω της τιτλοποίησης μελλοντικών απαιτήσεων, κυρίως από αξιοποίηση ακινήτων του Δημοσίου. Με αυτό το σενάριο, το δημόσιο χρέος θα σταθεροποιηθεί σε απόλυτους αριθμούς περίπου στα 345 δισ. ευρώ που αναμένεται να κλείσει εφέτος. Οπως φαίνεται από την παρουσίαση του καθηγητή του Υale C.Μeghir στη συζήτηση που έγινε στη LSΕ για την ελληνική κρίση, στην οποία συμμετείχαν από την Ελλάδα ο κ. Ν.Χριστοδουλάκης και ο σύμβουλος του Πρωθυπουργού, κ. Ηρ. Πολεμαρχάκις, η «μαύρη τρύπα» της ελληνικής οικονομίας είναι οι απώλειες εσόδων από την άμεση φορολογία, δηλαδή τη φοροδιαφυγή. Ενώ ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι 13,4%, στην Ελλάδα είναι 7,9%. Η διαφορά αυτή των 5,5 μονάδων του ΑΕΠ ετησίως ή των 12-13 δισ. ευρώ τον χρόνο ισοδυναμεί με το ποσό των τόκων για την εξυπηρέτηση του χρέους που κατέβαλε ως σήμερα η Ελλάδα. Ηδη το ποσό των τόκων ξεπερνά τα 16 δισ. ευρώ τον χρόνο. Εδώ απέτυχε η κυβέρνηση.
Μια νέα Lehman
Η περίπτωση αναδιάρθρωσης κατ΄ ουσίαν απορρίφθηκε, καθώς, όπως επισημάνθηκε στην ίδια εκδήλωση, « ένα τέτοιο σενάριο θα μπορούσε να περιγραφεί σαν ένα νέο σημείο- μια νέα στιγμή Lehman για την παγκόσμια οικονομία ». Τότε, στις 15 Σεπτεμβρίου του 2008, η τράπεζα έκλεισε σε μία ημέρα προκαλώντας ντόμινο στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, το οποίο στη συνέχεια παρέσυρε την πραγματική οικονομία ΗΠΑ, Βρετανίας και λιγότερο των ευρωπαϊκών χωρών. Οσον αφορά το τι θα συμβεί σε μια τέτοια περίπτωση, ειδικά στις ελληνικές τράπεζες, η έκφραση που χρησιμοποιήθηκε είναι ότι « ορισμένες θα εξαφανιστούν »...
