BACKGROUND

Δευτέρα 13 Ιουνίου 2011

ΟΙ ΦΟΡΟΦΥΓΑΔΕΣ ΣΤΑ ΠΟΥΠΟΥΛΑ

 
Ρεπορτάζ : Θάνος Τσίρος
(από την Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία)
Ο συνταξιούχος το 2011 και το 2012 καλείται να υποστεί μείωση στη σύνταξη (την κύρια και την επικουρική) και να πληρώσει έκτακτη εισφορά για το πενιχρό εισόδημά του. Ο δημόσιος υπάλληλος, εκτός από την εισφορά, θα χάσει...
ένα επίδομα και θα κληθεί να συμβάλει (με μια μείωση στο εισόδημά του) για την καταπολέμηση της ανεργίας. Το ίδιο θα υποστεί και ο ιδιωτικός υπάλληλος.
 
Κι ο φοροφυγάς; Αυτός πώς θα συνδράμει; Εσοδα από την πάταξη της φοροδιαφυγής στο μεσοπρόθεσμο δεν έχουν προϋπολογιστεί ούτε για φέτος, ούτε για του χρόνου. Ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών παραδέχτηκε ότι η τρόικα δεν άφησε την κυβέρνηση να ενσωματώσει περισσότερα έσοδα στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, αμφισβητώντας την ικανότητα των ελεγκτικών μηχανισμών να χτυπήσουν την παρανομία. Ετσι, μεσούσης της μεγαλύτερης φορολογικής λαίλαπας που έχει υποστεί ο τόπος, το υπουργικό συμβούλιο της χώρας έστειλε στη Βουλή ένα κείμενο το οποίο προβλέπει ότι για το 2011 και για το 2012 τα έσοδα από την πάταξη της φοροδιαφυγής θα είναι... μηδενικά. «Δεν μας άφησαν να ενσωματώσουμε στο μεσοπρόθεσμο έσοδα από την πάταξη της φοροδιαφυγής που να υπερβαίνουν το 1,5% του ΑΕΠ» παραδέχτηκε ο υπουργός Οικονομικών ο οποίος μόλις πριν από λίγες εβδομάδες είχε ανεβάσει τον πήχη των εσόδων από τον περιορισμό της παρανομίας στα 11,8 δισεκατομμύρια ευρώ για την περίοδο 2011-2013.
 
Ο κατάλογος με την «κουτσουρεμένη» λίστα των προτεινόμενων παρεμβάσεων για την περίοδο 2012-2015 προβλέπει ότι : *Τα μέτρα για την ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης δεν θα αποδώσουν τίποτα εισπρακτικά το 2011 και στο 2012. *Για την περίοδο 2013, 2014 και 2015 προβλέπονται έσοδα 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ, τα οποία θα προέλθουν: *940 εκατομμύρια ευρώ από τον ΦΠΑ. *970 εκατομμύρια ευρώ από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων. *900 εκατομμύρια ευρώ από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων. *285 εκατομμύρια ευρώ από τους άλλους φόρους. Ανακοινώνοντας τις πτυχές του μεσοπρόθεσμου προγράμματος, ο υπουργός Οικονομικών επιδίωξε να προβάλει το έργο που έχει γίνει μέχρι τώρα για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής. Τόνισε το γεγονός ότι έχουν εισπραχτεί περίπου 1,6 δισεκατομμύρια ευρώ από τις ληξιπρόθεσμες οφειλές. Χαρακτήρισε θετική την εφαρμογή των τεκμηρίων διαβίωσης, ενώ υποστήριξε ότι το μέτρο των αποδείξεων έχει συνεισφέρει κατά ένα δισεκατομμύριο ευρώ στα δημόσια έσοδα ακόμη και αν ληφθούν υπόψη οι επιστροφές φόρου (σ.σ.: άγνωστο πώς προκύπτει ο υπολογισμός δεδομένου ότι μέχρι τώρα έχουν εκκαθαριστεί μόλις 1,4 εκατομμύρια δηλώσεις επί συνόλου 5,5 εκατομμυρίων ενώ δεν έχει ολοκληρωθεί καν η διαδικασία υποβολής).
 
Μάλιστα, ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να «παγώσει» η εισφορά αλληλεγγύης (θα επιβληθεί για όλη την περίοδο του προγράμματος, δηλαδή μέχρι και το 2014) σε περίπτωση που υπάρξουν έσοδα από τη φοροδιαφυγή. Ανοιχτά μέτωπα Την ίδια ώρα που η κυβέρνηση... εύχεται να περιορίσει τη φοροδιαφυγή για να μην μετατρέψει την έκτακτη εισφορά σε τακτική, προκύπτει ότι μια σειρά από «παράθυρα» φοροδιαφυγής παραμένουν ορθάνοικτα: 1 Η μη εξίσωση των αντικειμενικών αξιών στα ακίνητα με τις πραγματικές επιτρέπει το «ξέπλυμα» χρήματος μέσω της κτηματαγοράς. 2 Στην οικοδομή δεν εκδίδονται τιμολόγια και παραστατικά, καθώς το ελάχιστο κόστος κατασκευής οικοδομής που προσδιορίζει η εφορία δεν αντιστοιχεί ούτε στο ένα τρίτο του πραγματικού κόστους. 3 Το υπουργείο Οικονομικών, ενώ ετοιμάζεται να αυξήσει τον φόρο κατοχής ακινήτων, αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα με το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο το οποίο δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να υποστηρίξει ούτε καν την πληρωμή του ΦΜΑΠ του 2010 και του ΕΤΑΚ του 2009. 4 Η επιταγή του προηγούμενου φορολογικού νόμου για πραγματοποίηση μέσω τραπεζικού συστήματος των συναλλαγών αξίας άνω των 1.500 ευρώ στην πράξη δεν εφαρμόζεται.
 
 Οι επιχειρήσεις δεν έχουν κανέναν λόγο να δυσαρεστήσουν τους πελάτες τους καθώς ακόμη και αν συλληφθούν να παραβιάζουν τον νόμο τα πρόστιμα που θα τους επιβληθούν είναι ελάχιστα. 5 Για τα τεκμήρια διαβίωσης, δεν έχει στηθεί ακόμη ο απαραίτητος ηλεκτρονικός μηχανισμός ελέγχου. Το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζεται να αυξήσει τα τεκμήρια αλλά δεν είναι σε θέση να γνωρίζει ποιος στέλνει το παιδί του στο ιδιωτικό σχολείο και ποιος όχι, ποιος έχει αποκρύψει το σκάφος αναψυχής και ποιος την πισίνα. Σχετικές προβλέψεις του περυσινού φορολογικού νόμου που θα υποχρέωνε τις επιχειρήσεις να αποστέλλουν ηλεκτρονικά πληροφορίες στο υπουργείο Οικονομικών έχουν παραμείνει στα χαρτιά. 6 Παρά τις καθησυχαστικές δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών, το μέτρο των αποδείξεων ενέχει κινδύνους για τα φορολογικά έσοδα καθώς δεν υπάρχει καμία δυνατότητα ελέγχου της φορολογικής συμμόρφωσης.
 
Το μέτρο της φοροκάρτας, που υποτίθεται ότι θα έλυνε τα προβλήματα της γραφειοκρατίας, πηγαίνει από αναβολή σε αναβολή καθώς ανακύπτουν συνεχώς νέα προβλήματα. 7 Το ΥΠΟΙΚ δεν έχει βρει τρόπο να περιορίσει την «επαγγελματική φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή». Από δηλώσεις έμπειρων στελεχών στην «Οικονομία» προκύπτει δυσκολία εντοπισμού των εικονικών τιμολογίων, αδυναμία ελέγχου των εταιρειών real estate μέσω των οποίων φοροαποφεύγουν οι μεγαλοϊδιοκτήτες ακινήτων, ακόμη και ελέγχου του συστήματος εκτόξευσης των τιμών των προϊόντων από τη στιγμή που θα φύγουν από τον γεωργό μέχρι τη στιγμή που θα φτάσουν στο ράφι.