BACKGROUND

Πέμπτη 7 Ιουλίου 2011

ΤΟ ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ ΤΙΣ ΑΠΟΠΕΙΡΕΣ ΕΞΟΥΔΕΤΕΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΣΕΝΓΚΕΝ

Την κατηγορηματική αντίθεσή του στην επαναφορά των συνοριακών ελέγχων εντός του χώρου Σένγκεν εκφράζει με ψήφισμά του το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, υπογραμμίζοντας ότι η εισροή μεταναστών και αιτούντων άσυλο δεν...
μπορεί να δικαιολογήσει ανάλογες κινήσεις. Η αντίδραση της Ευρωβουλής έρχεται στον απόηχο της επαναφοράς των τελωνειακών ελέγχων από τη Δανία, την πρώτη χώρα που «σπάει» την αρχή της ελεύθερης μετακίνησης εντός της ζώνης Σένγκεν και είναι πολύ πιθανό ότι θα βρει μιμητές. Το σύστημα Σένγκεν υφίσταται τον τελευταίο καιρό επιβάρυνση, με ορισμένα κράτη-μέλη να εξετάζουν την επαναφορά των εθνικών συνοριακών ελέγχων για να αντιμετωπίσουν την αιφνίδια εισροή μεταναστών από τη βόρεια Αφρική.
 
 
 Στις 24 Ιουνίου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση τον ερχόμενο Σεπτέμβριο για ένα μηχανισμό διασφάλισης που θα ανταποκρίνεται στις «εξαιρετικές περιστάσεις» αυτού του είδους. Στο ψήφισμα που ενέκρινε την Πέμπτη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκφράζει την έντονη απογοήτευση του για την απόπειρα αρκετών κρατών-μελών να επαναφέρουν τους συνοριακούς ελέγχους και δηλώνει την κατηγορηματική αντίθεση του σε «οιοδήποτε νέο μηχανισμό με στόχους διαφορετικούς από την αύξηση της ελεύθερης κυκλοφορίας και την ενίσχυση της διακυβέρνησης του χώρου Σένγκεν από την ΕΕ». Το Ευρωκοινοβούλιο υπογραμμίζει ότι ο υφιστάμενος κώδικας συνόρων του Σένγκεν προβλέπει τη δυνατότητα επαναφοράς ελέγχων των εσωτερικών συνόρων «μόνον σε περίπτωση σοβαρής απειλής κατά της δημόσιας τάξης ή της εσωτερικής ασφάλειας». Καλεί, λοιπόν, την Επιτροπή να υποβάλει μια πρωτοβουλία με σκοπό να καθορισθεί η «αυστηρή εφαρμογή» αυτών των άρθρων του κώδικα από τα κράτη-μέλη, επιμένοντας ότι οι οποιεσδήποτε νέες πρόσθετες εξαιρέσεις από τους ισχύοντες κανόνες, όπως είναι οι νέοι λόγοι για επαναφορά των συνοριακών ελέγχων, «δεν θα ενισχύσουν οπωσδήποτε το σύστημα Σένγκεν». Σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές, τα πρόσφατα προβλήματα με το Σένγκεν προέρχονται από την «απροθυμία να εφαρμοσθούν κοινές ευρωπαϊκές πολιτικές σε άλλους τομείς», και προπαντός ένα κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου και μετανάστευσης (η προθεσμία για τη θέσπιση κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου έχει τεθεί για το 2012). Νέος ευρωπαϊκός μηχανισμός αξιολόγησης του Σένγκεν Σύμφωνα με το ισχύον σύστημα, η απόφαση για την επαναφορά των συνοριακών ελέγχων λαμβάνεται μονομερώς από τα κράτη-μέλη.
 
 
Οι ευρωβουλευτές θέλουν ο νέος μηχανισμός αξιολόγησης του Σένγκεν να βασισθεί στο ευρωπαϊκό σύστημα, βάσει του οποίου οι αποφάσεις λαμβάνονται με τη συνήθη ευρωπαϊκή διαδικασία. «Το νέο σύστημα αξιολόγησης του Σένγκεν πρέπει να είναι περισσότερο προσανατολισμένο προς την Κοινότητα, να βασίζεται σε μία ευρωπαϊκή προσέγγιση, με τη συμμετοχή των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, σε αντίθεση με ένα καθαρά διακυβερνητικό σύστημα» δήλωσε ο Κάρλος Κοέλιου (ΕΛΚ, Πορτογαλία), εισηγητής του Ευρωκοινοβουλίου για το μηχανισμό αυτό. Ο νέος μηχανισμός αξιολόγησης του Σένγκεν που συζητείται επί του παρόντος στο Ευρωκοινοβούλιο θα αποτελέσει μέρος της απάντησης σε αυτά τα προβλήματα, στο βαθμό που θα «εξασφαλίζει ουσιαστική παρακολούθηση κάθε απόπειρας καθιέρωσης παράνομων ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα και θα ενισχύει την αμοιβαία εμπιστοσύνη». Οι ευρωβουλευτές υπογραμμίζουν, επίσης, ότι η αποτελεσματικότητα του μηχανισμού αξιολόγησης έγκειται στη δυνατότητα κυρώσεων σε περίπτωση που οι ανεπάρκειες παραμένουν και θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια του χώρου Σένγκεν. Ζητείται αλληλεγγύη προς τα κράτη-μέλη Το νέο σύστημα αξιολόγησης του Σένγκεν θα επιτρέψει στα κράτη-μέλη να ζητούν και να λαμβάνουν υποστήριξη σε περιπτώσεις έκτακτης πίεσης στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Οι ευρωβουλευτές υπογραμμίζουν στο ψήφισμα τους την ανάγκη για μεγαλύτερη αλληλεγγύη προς εκείνα τα κράτη-μέλη που αντιμετωπίζουν τη μεγαλύτερη εισροή μεταναστών, προκειμένου να μπορέσουν αυτά να διαχειρισθούν έκτακτες καταστάσεις αυτού του είδους. Η δημιουργία του χώρου Σένγκεν καθόρισε κοινά εξωτερικά σύνορα, τα οποία η ΕΕ «έχει κοινή ευθύνη να διαχειρίζεται» βάσει των Συνθηκών. Παρόλα αυτά η ΕΕ «δεν έχει ακόμη πλήρως συμμορφωθεί προς την απαίτηση αυτή», τονίζει το κείμενο του ψηφίσματος.